امید کریم زاده - Assistant Professor of Philosophy, the Institute for Fundamental Research in Science and Technology, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

مقدمه: تحول روش­ های اسکن مغز با استفاده از فناوری fMRI این امکان را برای پژوهشگران حوزه ­های علوم شناختی و عصب­ شناسی فراهم کرده است تا مغز افراد مختلف را در هنگام تجربه های اخلاقی، زیبایی شناختی و معنوی مورد بررسی قرار دهند و نتایجی هنجارین درباره نظریه­ های اخلاقی، زیبایی شناختی یا دینی بگیرند. روش کار: در این مقاله منابع دست­ اول و اصلی مورد استفاده قرار گرفته ­اند و کوشش شده است با استفاده از روش تحلیل مفهومی و به ­کار­گیری شیوه متعارف استدلال فلسفی نتایج مورد نظر به دست آیند.  یافته­ ها: در این مقاله پس از معرفی این فرضیه فرایند دوگانه و توضیح چگونگی تایید تجربی آن، چهار ادعای متفاوت برآمده از آن از یکدیگر جدا شده­ اند و همه آن ادعاها به ترتیب  مورد نقد و بررسی قرار گرفته­ اند. در این مقاله نشان داده­ ام که تنها ادعای اول Greene و همکارانش که ادعایی صرفا تجربی و توصیفی است می­ تواند مورد قبول قرار گیرد. ادعاهای دوم و سوم که نتایجی هنجارین درباره ترجیح نظریه اخلاقی نتیجه­ گرایی بر نظریه اخلاقی وظیفه­ گرایی مطرح می کنند قابل دفاع نیستند. قابل دفاع نبودن ادعاهای دوم و سوم را از طریق استدلال جابه­ جایی و نشان داده­ ام. نشان داده­ ام که ادعای چهارم نوعی مصادره به مطلوب است. نتیجه­ گیری: پژوهش تجربی Greene و همکارانش تنها به تایید نتیجه ­ای توصیفی درباره ارتباط بخش­ های شناختی مغز با شهودهای نتیجه­ گرایانه از یک سو و ارتباط بخش­ های عاطفی مغز با شهودهای وظیفه­ گرایانه از سوی دیگر منجر می­ شود و هیچ نتیجه هنجارینی درباره نظریه ­های اخلاقی رقیب -وظیفه­ گرایی و نتیجه ­گرایی- نمی ­توان گرفت.  

Dual-process hypothesis, Consequentialism, Deontology, Emotional parts of the brain, Cognitive parts of the brain, فرضیه فرایند دوگانه, نتیجه­ گرایی, وظیفه­ گرایی, بخش­ های عاطفی مغز, بخش­ های شناختی مغز