انتخاب ژنوتیپ های مناسب کشت زمستانه (انتظاری) چغندرقند (Beta vulgaris L.) در منطقه تربت جام
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: فصلنامه پژوهشهای زراعی ایران، دوره: 20، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_JFCR-20-3_007
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 138
نویسندگان
بخش تحقیقات چغندرقند، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران
بخش تحقیقات چغندرقند، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران
چکیده
کشت زمستانه (انتظاری) چغندرقند در مقایسه با کشت بهاره به دلیل استفاده از نزولات جوی و کارایی بیشتر مصرف آب در مناطق نیمه خشک از اهمیت زیادی برخوردار است. به منظور ارزیابی عملکرد کمی و کیفی و شناسایی ژنوتیپ های مناسب برای کشت زمستانه، ۱۶ ژنوتیپ چغندرقند در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در منطقه تربت جام در دو سال زراعی ۱۳۹۹-۱۳۹۸ و ۱۴۰۰-۱۳۹۹ مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که بین ژنوتیپ های مختلف چغندرقند تفاوت معنی داری در سطح احتمال یک درصد از نظر کلیه صفات مورد بررسی به استثنای نیتروژن مضره وجود داشت. مقایسه میانگین نشان داد ژنوتیپ SBSI-۱۵ دارای بیشترین عملکرد ریشه (۶۶/۶۰ تن در هکتار) بود. همچنین، بیشترین مقادیر قند ناخالص (۵/۱۹ درصد)، قند خالص (۳/۱۶ درصد) و ضریب استحصال شکر (۲/۸۳ درصد) و کمترین میزان پتاسیم (۲/۴ میلی اکی والان در ۱۰۰ گرم وزن ریشه) و قند ملاس (۷/۲ درصد) در ژنوتیپ F-۲۰۷۳۹ مشاهده شد. علاوه بر این، بیشترین عملکرد قند ناخالص (۶۹/۱۰ تن در هکتار) و عملکرد قند خالص (۶۸/۸ تن در هکتار) در ژنوتیپ FDIR ۱۹ B ۳۰۲۱ وجود داشت. بررسی همبستگی صفات، بالاترین همبستگی مثبت و معنی دار را بین عملکرد قند ناخالص و عملکرد قند خالص (**۹۹/۰) و بیشترین همبستگی منفی و معنی دار را بین ضریب استحصال شکر و درصد قند ملاس (**۹۵/۰-) نشان داد. همچنین، نمودار بای پلات پراکنش ژنوتیپ ها بر روی دو عامل اول نشان داد ژنوتیپ های SBSI-۱۵، SVZA ۲۰۱۹-JD۰۳۹۸، SVZA ۲۰۱۹-JD۰۴۰۲، SVZA ۲۰۱۹-JD۰۴۰۰، SVZA ۲۰۱۹-JD۰۴۰۱، FDIR ۱۹ B ۳۰۲۱ و FDIR ۱۹ B ۴۰۲۸ از سایر ژنوتیپ ها متمایز و به عنوان ژنوتیپ های برتر از نظر صفات شاخص عملکرد بودند. با توجه به دندروگرام حاصل از تجزیه خوشه ای می توان ژنوتیپ ها را برای صفت عملکرد قند خالص در سه گروه عمده قرار داد. به طورکلی، ژنوتیپ های SVZA ۲۰۱۹-JD۰۴۰۱، FDIR ۱۹ B ۳۰۲۱ و FDIR ۱۹ B ۴۰۲۸ به عنوان ژنوتیپ های برتر دارای بیشترین عملکرد قند خالص و مناسب برای کشت زمستانه در منطقه تربت جام معرفی شدند.کلیدواژه ها
تجزیه به عامل ها, تجزیه خوشه ای, عملکرد قند خالص, همبستگیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.