صفیه عرب - دانشجوی دکتری زراعت، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
مهدی برادران فیروزآبادی - گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
احمد غلامی - گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
مصطفی حیدری - گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

اسید الاژیک، آنتی اکسیدانی گیاهی و طبیعی است که در کاهش اثرات تنش ها در گیاهان موثر است. جهت بررسی تاثیر اسید الاژیک بر بهبود کیفیت گیاهان حاصل از بذرهای غیر فرسوده و فرسوده سویا آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی شاهرود طی دو سال زراعی ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تسریع پیری بذور در دو سطح (بذور غیر فرسوده و بذور فرسوده) و اسید الاژیک در چهار سطح (شاهد، پیش تیمار بذری، محلول پاشی، کاربرد توام پیش تیمار بذری و محلول پاشی با غلظت ۵۰ میلی گرم در لیتر) بودند که در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شدند. نتایج نشان داد تسریع پیری بذور موجب کاهش میانگین ظهور روزانه گیاهچه در مزرعه به میزان ۳/۶۱ درصد نسبت به بذور غیر فرسوده شد. پیش تیمار بذور غیر فرسوده و فرسوده با اسید الاژیک به ترتیب موجب افزایش ۱/۲۳ و ۶/۱۹ درصدی میانگین ظهور روزانه گیاهچه شد. کاربرد توآم پیش تیمار بذر و محلول پاشی اسید الاژیک در شرایط تسریع پیری موجب افزایش میزان قندهای نامحلول موجود در برگ های سویا به میزان ۰/۳۲ درصد نسبت به عدم کاربرد این ماده در این شرایط شد. پیش تیمار بذر، محلول پاشی و کاربرد توام پیش تیمار بذر و محلول پاشی با اسید الاژیک به ترتیب موجب افزایش ۶/۲۳، ۲/۲۳ و ۵/۵۵ درصدی عملکرد دانه نسبت به شاهد شدند. در نهایت در محدوده پژوهش انجام شده می توان کاربرد توام اسید الاژیک به صورت پیش تیمار بذری و محلول پاشی برگی را جهت افزایش عملکرد دانه و عملکرد روغن دانه در گیاه سویا توصیه نمود.

آنتی اکسیدان, سرعت ظهور گیاهچه, عملکرد دانه