بررسی کهن الگوی آنیما در خان چهارم از هفت خان رستم

دوران حکومت کیکاووس در شاهنامه، دوران پر فراز و نشیبی است؛ دورانی که با لشکر کشی او به سرزمین افسانه ای مازندران و در نتیجه، اسارت شاه و سپاهش به دست دیوان همراه است. نجات کاووس به دست زال و رستم است. رستم بی درنگ به یاری ایرانیان می شتابد و این گونه هفت خان رستم آغاز می گردد. در این هفت خان رمزها و نشانه هایی وجود دارد که بر اساس عقاید یونگ قابل بررسی و تاویل است. یکی از نمودهای کهن الگوها، آنیماست که در خان چهارم به صورت زن جادوگر نمایان شده است. آنیما، هم نمود مثبت دارد و هم منفی. این خاصیت کهن الگویی و نمادین بودن آنیماست. اگر محتویات مثبت آنیما نتواند به طور خود آگاه بروز کند و سرکوب شود انرژی آن به جنبه های منفی کهن الگو منتقل می شود و به صورت نمایه های منفی ظاهر می گردد. عفریت مرگ یا زن جادوگر، یکی از نمودهای منفی آنیماست که در اساطیر به صورت زنی جادوگر، افسانه ای، ظاهر می شود و قهرمان را به شرایط خطرناک و مرگ آفرین می کشاند. این نمود منفی به صورت زن جادوگر در خان چهارم رستم دیده می شود. در این مقاله، که به شکل بنیادی بر پایه مطالعات کتابخانه ای و به روش توصیفی - تحلیلی انجام شده، ضمن تعریف کهن الگوی آنیمایی، بازتاب منفی آن در چهره زن جادوگر و کشته شدن او به دست رستم در خان چهارم، بر اساس نظریه یونگ بررسی می گردد.

کلیدواژه ها:

کهن الگوی آنیما ، زن جادوگر ، رستم ، هفت خان رستم ، نظریه یونگ