تحلیل رابطه صفات الاهی با ذات باری در دیدگاه کلامی شیخ مفید
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: دوفصلنامه شیعه پژوهی، دوره: 8، شماره: 22
- کد COI اختصاصی: JR_SHIA-8-22_006
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 185
نویسندگان
دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
استادیار گروه فلسفه، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
استاد گروه فلسفه، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده
کمتر مسئله ای در تاریخ تفکر بشری به اندازه شناخت خدا و صفاتش، بشر را به اندیشه واداشته است؛ پاسخ به این مسئله همواره یکی از کوشش های جدی متفکران هر عصری بوده است. در تفکر کلامی امامیه، اندیشه شیخ مفید، که از تاثیرگذارترین و پایدارترین اندیشه ها در حوزه کلام است و تحولات فکری عمیقی را پس از خود سبب شده است، امتیازات ویژه ای در پاسخ به این مسئله دارد. در این نوشتار می کوشیم با رجوع به تفکر کلامی شیخ مفید در جغرافیای فکری شیعه، مبانی این اندیشمند را در مهم ترین مسئله از مسائل بحث صفات الاهی، یعنی «تحلیل نحوه رابطه اسماء و صفات الاهی با ذات باری» بررسی کنیم. پس از بررسی برخی از دیدگاه های متکلمان مسلمان در این بحث، همچون «زیادت»، «نیابت» و «نظریه احوال» و نیز تحلیل آرای موافقان و مخالفان دیدگاه امامیه، یعنی «عینیت ذات و صفات»، می کوشیم با توجه به مبانی مستخرج از آرای این متفکر در مسئله پیش گفته، فقدان تعارض در عبارات شیخ مفید در اثبات اصل عینیت را نشان دهیم و بر امتیاز توحیدی تفکر شیعی به منزله مبنای این دیدگاه و نیز یافته نهایی این پژوهش، که وجه جامع میان متکلمان امامی پس از ایشان است، تاکید کنیم.کلیدواژه ها
صفات الاهی, نظریه عینیت, کلام امامیه, شیخ مفیداطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.