مقایسه دیدگاه کلامی شیخ بهایی و خواجویی در افضلیت قرآن، با استناد به رساله تبصره الاخوان
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: دوفصلنامه شیعه پژوهی، دوره: 8، شماره: 22
- کد COI اختصاصی: JR_SHIA-8-22_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 272
نویسندگان
دانشجوی دکتری گروه علوم قرآن و حدیث، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
استادیار سازمان اسناد کتاب خانه ملی، تهران، ایران
استادیار گروه علوم قرآن و حدیث و زبان و ادبیات عربی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
چکیده
عصر صفویه دوره شکوفایی و ترویج مباحث کلامی، و پاسخ به شبهه های نو و نقد دیدگاه هایی در موضوعات مختلف، از جمله حدیث ثقلین درباره افضلیت قرآن و اهل بیت (ع)، است که همین مباحث باعث نوشتن رساله هایی شد. رساله تبصره الاخوان فی بیان اکبریه القرآن خواجویی درباره احادیث متواتر ثقلین با تاکید بر افضلیت و اکبریت قرآن بر اهل بیت (ع) به عنوان ثقل اکبر، و بیان نظر عالمان و پاسخ به شبهات آنها است. با مبنا قراردادن این رساله کوشیده ایم دیدگاه شیخ بهایی و خواجویی را مقایسه کنیم. شیخ بهایی می گوید از نظر ادبی و فنون بلاغت ثقل اکبر و اصغر بیان شده در این احادیث به صورت لف و نشر مشوش مبهم است و متواتر نیست. منظور از قرآن ناطق همان کلام ناطق است. پس ناطق بر صامت افضلیت دارد. ولی در مقابل، خواجویی دلیلی نمی بیند که ثقل اکبر و اصغر مشوش و مبهم باشد و تواتر این احادیث را اثبات می کند و قرآن را ثقل اکبر می داند، ناطقان قرآن را مفسر قرآن معرفی می کند و معتقد است هدایت کننده و پیروی شده منزلت والاتری از هدایت شونده و پیروی کننده دارد.کلیدواژه ها
قرآن, اهل بیت (ع), حدیث ثقلین, افضلیت, ثقل اکبر, ثقل اصغراطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.