دیوان عدالت اداری و پاسداشت حق آزادی اجتماعات

آزادی اجتماعات یکی از آزادی های اساسی انسان در جامعه است. این آزادی از آزادی های اساسی انسان و از حقوق طبیعی او است. هریک از افراد جامعه این توانایی را دارد که در تعیین سرنوشت سیاسی و اجتماعی خود و جامعه اش موثر باشد. بنابراین باید بتواند آنچه که تشخیص می دهد برای سرنوشت خود و جامعه و نسل آینده مفید است را در قالب مطالبات خود و سایر افراد جامعه در اجتماعات و تریبون هایی به گوش مسئولان امر حکومت برساند.بنابراین یکی از آشکارترین جلوه های مشارکت مردم در تعیین سرنوشت، تجمعات افراد یا تشکل ها است، که آحاد ملت می توانند به صورت مدنی و مسالمت آمیز اعتراضات، مخالفت ها و خواسته های خود را مطرح کنند. این حق آزادی اجتماعات از جمله حقوق طبیعی است که در قانون اساسی و از ناحیه اسلام مورد قبول قرارگرفته و در قوانین بین المللی هم پذیرفته شده است. نظر به اینکه آزادی اجتماعات نقشی اساسی و مهم در برآورده کردن دیگر حقوق و آزادی های ملت بویژه آزادی های سیاسی، همانند حق: تعیین سرنوشت، آزادی تشکیلات، انتخابات آزاد، حق رای، آزادی بیان، و آزادی مخالفت دارد، لذا می توان گفت یکی از حقوق بنیادین ملت بشمار می آید.اما باید اعتراف کرد که بسیاری از حقوق و آزادی های انسان بصورت مطلق و بدون قید و شرط نیست؛ بلکه با محدودیت ها و قیودی همراه است. لکن محدودیت ها و قیود نباید حقوق ملت را بصورت کلی و از ریشه منتفی کند!دولت ها و نهادهای دارای قدرت، با سوء استفاده از شرایط اجتماعی و اعتراضات مردمی، به بهانه حفظ آرامش، آسایش، امنیت، وجلوگیری از هرج و مرج، اقدام به صدور دستورالعملها، بخشنامه ها و تفسیرهایی می کنند که اصل حق ملت را سلب می کنند! از وظایف نهادهای ناظر حفاظت وپاسداری از حقوق مصرح مردم در قانون اساسی است.در این مقاله برآنم که نقش دیوان عدالت اداری در تحقق این حق و چالش هایی که برخی از دستور العمل ها و آئین نامه ها و مقررات برای تحقق آزادی اجتماعات فراهم می کند را مورد بررسی قرار دهم و اثبات کنم که دیوان عدالت اداری بعنوان نهادی ناظر و حافظ قانون اساسی و حقوق مردم، می تواند جلوی بخشنامه ها، دستورالعمل ها و احکام ناقض حقوق و آزادیهای مردم به ایستد و وظیفه خود را ایفا کند. هرگونه کوتاهی دیوان عدالت در این موضوع سبب از بین رفتن حقوق مردم می شود!این مقاله از نوع پژوهش کتابخانه ای است که با مطالعه و بررسی مقاله ها، کتابها، و مصوبات هیئت عمومی دیوان عدالت اداری در این زمینه، تدوین گردیده است.در قسمت منابع به همه منابع مورد استفاده اشاره کرده ام.

کلیدواژه ها:

حق آزادی اجتماعات ، راهپیمایی و مخالفت ، حقوق مصرح قانون اساسی ، نقش دیوان عدالت اداری در نظارت و حفاظت از حقوق مردم.