اوضاع سیاسی، اجتماعی خوزستان از سقوط ساسانیان تا روی کار آمدن عباسیان

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات تاریخ و تمدن ایران و اسلام، دوره: 2، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_SIHC-2-3_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 118
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

الهام جوادی

دانش آموخته کارشناسی ارشد تاریخ گرایش ایران دوره اسلامی، دانشگاه لرستان، دبیر آموزش و پرورش متوسطه دوم، شهرستان خرمشهر

چکیده

خوزستان به دلیل موقعیت جغرافیایی و سوق الجیشی یکی از مهمترین مناطق قلمرو دولت ساسانی بود. این منطقه از یک طرف با استان فارس سرزمین اصلی و زادگاه ساسانیان و از طرف دیگر با سرزمین بین النهرین (عراق) که مرکز حکومت آنها (تیسفون) هم مرز بود. علاوه براین مزیت سیاسی، این سرزمین ازلحاظ اقتصادی به دلیل داشتن رودهای پر برکت و نزدیک بودن به خلیج فارس، دارای زندگی اجتماعی پرخیری بوده است. پس طبیعی می باشد که فرمانروایی چنین منطقه ای برای دولت ساسانی چه اندازه اهمیت داشته است. در اواخر حکومت ساسانی و با ضعف این دولت، اعراب جزیره العرب به دلیل مسائل اقتصادی به مرزهای غربی ایران روی آوردند و با از بین رفتن دولت دست نشانده حیره توسط خسرو پرویز، دیگر حائلی میان این اعراب و مرزهای ایران وجود نداشت. با ظهور اسلام و شروع فتوحات اسلامی، از زمان ابوبکر، زمینه حمله به مرزهای غربی ایران آغاز شد و در زمان عمر خلیفه دوم ادامه پیدا کرد و در اینجا بود که خوزستان به عنوان منطقه ای که مهمترین جنگ های دوران اسلامی در آنجا به وجود آمد و بعد از فتح از سرزمین های تسهیل کننده نفوذ به ایران محلی برای استقرار قبایل عرب بود و از اهمیت خاصی برخوردار می شود. با روی کارآمدن امویان، خوزستان نقش تازه ای به خود می گیرد و به پایگاه مهم فعالیت گروه های ناراضی از این حکومت و ازجمله خوارج تبدیل می شود و نتیجه این کارنشان می دهد که سرزمین خوزستان به دلیل موقعیت هایی که داشته همواره مورد توجه حکومت ها بوده واهمیت این سرزمین در دوران اسلامی هم ادامه پیدا می کند. در این پژوهش با استفاده از روش کتابخانه ای و به صورت توصیفی به بررسی موقعیتهای سیاسی واجتماعی خوزستان پرداخته شده است.

کلیدواژه ها

خوزستان، تحولات سیاسی، اوضاع اقتصادی، طبقات اجتماعی، اعراب، خوارج

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.