اثر هیدروپرایمینگ و بیوپرایمینگ بر جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه سویا (.Glycine max L)

جوانه زنی بذر پارامتر مهمی برای توسعه موفقیت آمیز شیوه های کشاورزی پایدار است. در حالی که جوانه زنی بذر در اثر محدودیت های محیطی ناشی از سناریوی تغییرات آب و هوا مختل می شود، برای تقویت آن می توان از انواع مختلفی از روش های ساده، معروف به پرایمینگ بذر استفاده کرد که تحت عنوان روند تنظیم جوانه زنی بذر با مدیریت یک سری از پارامترها در حین مراحل اولیه جوانه زنی تعریف می شود. هیدروپرایمینگ یک روش کاملا در دسترس و اقتصادی است که شامل خیساندن در آب و به دنبال آن خشک شدن بذرها است. بیوپرایمینگ به تلقیح بذر با میکروارگانیسم مفید اشاره دارد. مطالعه حاضر با هدف تاثیر پرایمینگ بذر با باکتری های محرک رشد (بیوپرایمینگ) و هیدروپرایمینگ بر مولفه های جوانه زنی سویا آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل هیدروپرایمینگ در زمان های مختلف (۷۲، ۴۸، ۲۴، ۱۲ ساعت) و بیوپرایمینگ با باکتری های محرک رشد آزوسپیریلوم لیپوفروم (A. lipoferum) و ازتوباکتر کروکوکوم (A. chroococcum) در زمان های مختلف (۷۲، ۴۸، ۲۴، ۱۲ ساعت) در مقایسه با شاهد (بدون تیمار) بود. نتایج نشان داد که هیدروپرایمینگ بذر در زمان های مختلف اثر معنی داری در سطح احتمال یک درصد بر شاخص جوانه زنی، بنیه بذر، میانگین طول ریشه چه و ساقه چه، درصد و سرعت جوانه زنی داشت. شاخص جوانه زنی و بنیه بذر در بیوپرایمینگ نیز تفاوت قابل ملاحظه ای را نشان داد. بیشترین شاخص جوانه زنی در تلقیح بذر با باکتری های ازتوباکتر و آزوسپیریلوم در مدت زمان های ۷۲ و ۴۸ ساعت و کمترین میزان شاخص بنیه بذر نمونه کنترل حاصل شد. بیشترین میانگین طول ریشه چه و ساقه چه به ترتیب در بیوپرایمینگ باکتری ازتوباکتر (۳/۳۰ و ۳/۶۷ میلی متر) و آزوسپیریلوم (۳/۰۱ و ۳/۱۷ میلی متر) مشاهده شد. همچنین، بیوپرایمینگ با باکتری ازتوباکتر اثر مثبت و معنی داری در افزایش فعالیت آنزیم آلفا آمیلاز نسبت به باکتری آزوسپیریلوم و هیدرورایمینگ طی زمان های مختلف داشت. بنابراین، به منظور بهبود شاخص های جوانه زنی و بنیه گیاهچه بذر سویا، بیوپرایمینگ با باکتری ازتوباکتر توصیه می شود.

کلیدواژه ها:

هیدروپرایمینگ ، بیوپرایمینگ ، سویا ، جوانه زنی ، شاخص بنیه بذر ، آنزیم آلفا آمیلاز