جلیل سبک آرا - مسئول فنی آزمایشگاه پلانکتون، پژوهشکده آبزی پروری آبهای داخلی، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات آموزش وترویج کشاورزی، بندرانزلی، ایران
مرضیه مکارمی - کارشناس ارشد آزمایشگاه پلانکتون، پژوهشکده آبزی پروری آبهای داخلی، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات آموزش وترویج کشاورزی، بندرانزلی، ایران
سیامک باقری - عضو هیئت علمی، پژوهشکده آبزی پروری آبهای داخلی، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، بندرانزلی، ایران

دریاچه چیتگر یا دریاچه شهدای خلیج فارس دریاچه ای مصنوعی است که در شمال غرب تهران و در منطقه ۲۲ شهرداری تهران واقع شده ، مساحت این دریاچه ۱۳۰ هکتار بوده که درشمال پارک جنگلی چیتگر قرار داشته و منبع اصلی تامین آب آن رودخانه کن می باشد. یکی از مهمترین فاکتورهای کیفیت آب مربوط به پلانکتون است. دراین راستا شناخت زیستی وغیر زیستی دریاچه و بررسی وضعیت اکولوژیک آن می تواند ابزاری مناسب برای مدیریت وبهره برداری پایدار با تاکید برحفظ کیفیت آب باشد. براساس مشخصات دریاچه پس از بازدید ۵ ایستگاه درپیکره آبی دریاچه تعیین شده که ازاعماق مختلف نمونه برداری شدند. نمونه برداری فیتوپلانکتون با استفاده از روتنر یک لیتری در لایه های سطح وعمقی و نمونه های زئوپلانکتونی نیزتوسط تور کمرشکن (Juday net)، به شکل کشش از نزدیک کف تا سطح یک نمونه برداشت شدند. نمونه ها بلافاصله با فرمالین به نسبت ۴ درصد فیکس و جهت بررسی کمی و کیفی به آزمایشگاه منتقل گردیدند. درآزمایشگاه نمونه ها بعداز تعیین حجم وهمگن کردن توسط پیپت به محفظه های ۵ میلی لیتری شمارش منتقل و بعد از زمان کافی جهت رسوب بوسیله میکروسکوپ اینورت شناسایی وشمارش شدند. در این بررسی تعداد ۳۶ جنس از ۶ شاخه فیتوپلانکتون در دریاچه شناسایی گردید، بیشترین جنسها متعلق به شاخه باسیلاریوفیتا با تعداد ۱۴ جنس و با میزان ۸۱ درصد ومیانگین فراوانی سالانه ۲۰۰۰۰۰۰ سلول در لیتر بوده است. در مطالعات زئوپلانکتونی تعداد ۳۷ جنس از ۸ شاخه زئوپلانکتونی شناسایی شد، بیشترین جمعیت متعلق به شاخه روتاتوریا با تعداد ۲۰ جنس و با میزان ۸۵ درصد و میانگین فراوانی سالانه ۶۱ عدددرلیتر می باشد. بطورکلی دریاچه چیتگرکمترین جمعیت پلانکتونی را درمقایسه با سایر دریاچه ها داشته از این رو درگروه دریاچه های الیگو- مزوتروف (تقریبا پاکیزه) با سطح تروفی بسیارکم قرار گرفته ولی امکان افزایش روند یوتریفیکاسیون درصورت عدم مدیریت وکنترل آبزیان این اکوسیستم وجود دارد.

دریاچه شهدای خلیج فارس (چیتگر تهران)، فیتوپلانکتون، زئوپلانکتون، ماهی، الیگو- مزوتروف