گونه شناسی عناصر فضایی نیمه باز در معماری خانه های اسلامی؛ (مطالعه موردی: خانه های یزد (دوره قاجاری) و خانه های دمشق (دوره عثمانی)
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی، دوره: 11، شماره: 42
- کد COI اختصاصی: JR_IIC-11-42_001
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 222
نویسندگان
استادیار گروه معماری دانشگاه علم و هنر، یزد، ایران
استادیار گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران
کارشناسی ارشد معماری، مدرس دانشگاه علم و هنر، یزد، ایران
چکیده
اندام واره های فضایی در معماری خانه های گذشته واجد تنوع بسیاری بوده است. هر خانه می تواند به واسطه فضاهای بسته و باز وهمنشینی فضاهای نیمه باز در کنار آن ها معنا یابد. یکی از ویژگی های منحصر به فرد خانه های اسلامی، وجود عناصر فضایی نیمه باز درآن ها می باشد که ضمن پاسخگویی به نیازهای عملکردی و رفتاری؛ واجد تنوع بسیاری بوده است. این پژوهش با هدف گونه شناسیاین عناصر فضایی از روش تحقیق کیفی بهره م یگیرد و از آنجا که امکان حضور و ادراک فضایی در خانه های یزد و دمشق برایپژوهشگران فراهم بوده، مستند بر مطالعات میدانی می کوشد تا به گونه های متفاوت فضاهای نیمه باز در این خانه ها از منظر شکلی واستقراری دست یابد. به این منظور در ابتدا به پیشینه تاریخی عناصر نیمه باز و وجوه کارکردی و عملکردی آن پرداخته شده است.سپس با مروری بر جایگاه عناصر نیمه باز در برخی شهرهای اسلامی، دو شهر یزد و دمشق در دو دوره تاریخی قاجاری و عثمانی انتخابشد و با گونه شناسی عناصر فضایی نیمه باز، به مقایسه و تحلیل تطبیقی آن ها پرداخته شد. بر اساس بررسی های اولیه این نتیجه حاصلآمد که خانه های یزد دارای چهارگونه فضاهای نیمه باز از جمله ایوان اصلی (تالار)، ایوان کم عمق، ایوانچه و رواق (ایوان ستوندار) و خانه های دمشق واجد سه گونه فضایی ایوان اصلی، ایوان فرعی و ایوان ستون دار بوده است. مقایسه این گونه های فضایی دردو منطقه و تحلیل اشتراکات و افتراقات در آنها؛ مخاطبان را به یک گونه اصلی در این دو منطقه از جمله گونه ایوان اصلی هدایتخواهد کرد. وجود این گونه فضایی و اشتراکات آ نها بیانگر ضرورت وجود یک فضای نیمه باز در همه این خانه ها بوده است اما بستهبه بسترهای شکل دهنده آ نها، تفاوت هایی در نحوه ظهور کالبدی این عناصر وجود داشته است.کلیدواژه ها
خانه، عناصر فضایی نیمه باز، معماری خانه های اسلامی، دمشق، یزدمقالات مرتبط جدید
- راهکارهای بومی معمارانه ، پاسخی برای مسکن مقرون به صرفه (روستاهای سرد و کوهستانی )
- Considering the Digital Twin as the Evolved Level ofBIM in the Context of Construction ۴.۰
- مروری بر مبانی و مفاهیم نظری در خصوص بررسی عوامل کالبدی سرای سالمندان و سلامت روان آنها با تاکید بر توسعه پایدار(مطالعه موردی : شهر شیراز)
- مروری بر انواع طاقچه های نوری تلفیقی
- مروری بر سیستم های انتقال نور روز با تاکید بر چاههای نوری در ساختمان
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.