احمد عباس نژاد - استادیار گروه زمین شناسی دانشگاه شهید باهنر کرمان
جمشید شهابپور - دانشیار گروه زمین شناسی دانشگاه شهید باهنر کرمان
محسن دوراندیش - دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی اقتصادی دانشگاه شهید باهنر کرمان

معادن زغال سنگ کرمان در فاصله 50 تا 220 کیلومتری شمال غرب شهر کرمان گسترش دارد. سن آنها تریاس بالایی تا ژوراسیک میانی ست و در هفت افق اصلی، حاوی زغال سنگ قابل استخراج است. مقدار گوگرد آنها متغییر بوده و از کم گوگرد تا غنی از گوگرد می باشد. بر اساس نمونه برداریهای انجام شده و تجزیه ی شیمیایی نمونه آبهای داخل تونلها مشکل زهاب (AMD) فعلا در تونل 4 معدن هجدک دیده می شود که علت اصلی آن، عدم تحرک آب و در نتیجه تماس طولانی آب با سنگ می باشد. در این تونل غلظت فلزاتی نظیر آهن، مس، منگنز، کادمیوم، روی، نیکل و کرم و غلظت آنیون سولفات همراه با اسیدی شدن آب افزایش یافته است. زهاب اسیدی در حال حاضر با ایجاد خوردگی در تأسیسات داخل تونل مشکل ساز شده است. همچنین نفوذ زهاب اسیدی که از عناصر فلزی سمی متعددی غنی شده است، می توان باعث آلوده شدن سفره آب زیر زمینی منطقه گردد. فراگیر نبودن شرایط اسیدی در تونلهای معادن این مناطق، به خشک بودن آب و هوای منطقه و نیز تحرک آب در تونلها نسبت داده می شود. در عین حال بهره برداری از زغالسنگهای کم گوگرد نیز می تواند در این مورد مؤثر باشد.