کارکرد روایات اسباب نزول و معیارهای نقد آن در تفسیر التبیان

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: دوفصلنامه آموزه های حدیثی، دوره: 5، شماره: 10
  • کد COI اختصاصی: JR_HADIS-5-10_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 245
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

زهره نریمانی

استادیار دانشگاه علوم معارف قرآن کریم

ربابه عبادی کیا

دانش آموخته دانشگاه علوم ومعارف قرآن کریم

چکیده

میزان کاربرد روایات اسباب نزول در تفسیر،در تفاسیر متفاوت است؛ برخلاف تفاسیر معاصر در تفاسیر پیشین نقش روایات پررنگ و محسوس تر از زمان حاضر است. در این پژوهش کارکرد و موازین نقد روایات اسباب نزول در تفسیر التبیان فی تفسیر القرآن شیخ طوسی به عنوان یکی از مهم ترین تفاسیر متقدم اجتهادی شیعه کشف و بررسی نمودیم. با مطالعه تفسیر التبیان به دست آمد که شیخ از روایات اسباب نزول در جهت تعیین مکی و مدنی بودن ، اعتبار عموم نص در روایات سبب نزول، بیان حوادث تاریخی، نقد آراء تفسیری، تکیه بر روایات سبب نزول در تفسیر آیات بهره برده است. در نقد روایات، به ذکر سند و حجیت و اعتبار آن دقت و توجه چندانی نداشته و آنها را میان نکات تفسیری و در برخی موارد جهت تایید دیدگاه تفسیری خود به صورت اجمال و گزارشی تاریخی بیان نموده و به نقل متنی آنها اکتفا کرده است. درباره بیشتر روایات سبب نزول موضع سکوت را اتخاذ کرده اند. اما در موارد محدودی که به نقد اخبار مبادرت ورزیده است این روایات را با موازینی چون نقد سندی، مخالفت با ظاهر و سیاق آیه، معیارهای فقهی و گزاره های تاریخی و مخالفت نداشتن با اصل عصمت پیامبر نقد و ارزیابی نموده است.

کلیدواژه ها

تفسیر التبیان, کارکردروایات سبب نزول, نقدروایات سبب نزول

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.