تحلیل عملکرد روش های هیدرولوژیکی و داده-مبنا در برآورد میزان رسوب معلق

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه محیط زیست و مهندسی آب، دوره: 8، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JEWE-8-2_014
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 147
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سحر جاویدان

دانشجوی ارشد گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

محمدتقی ستاری

دانشیار، گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

پریا کریم زاده

دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

احمد مهرابی

دکترای مهندسی آب، کارشناس دفتر مطالعات منابع آب، شرکت آب منطقه ای استان قزوین، قزوین، ایران

چکیده

مدل های داده مبنا به عنوان یک جایگزین برای روش های هیدرولوژیکی در محاسبات مربوط به تخمین رسوب مطرح هستند. هدف پژوهش حاضر مقایسه عملکرد و دقت روش های هیدرولوژیکی و داده- مبنا در برآورد میزان رسوب معلق بود. بدین منظور داده های دبی و رسوب در بازه زمانی yr ۲۰ (۱۳۹۹-۱۳۸۰) جمع آوری و سپس میزان رسوب معلق ایستگاه هیدرومتری باغ کلایه بر روی رودخانه الموت در استان قزوین برآورد شد. در این پژوهش از روش های هیدرولوژیکی شامل منحنی سنجه رسوب، فائو و روش اصلاح گر و روش های داده-مبنای برنامه­ریزی بیان ژن، یادگیری بر پایه نمونه K و رگرسیون خطی استفاده شد. عملکرد روش های مذکور با معیارهای R، RRMSE و NS مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که به ترتیب روش یادگیری بر پایه نمونه K با معیارهای ارزیابی ۹۴/۰ R=، ۲۹/۰= RRMSE و ۲۴/۰= NS و روش برنامه ریزی بیان ژن با ۸۵/۰ R=، ۵۹/۰= RRMSE و ۶۵/۰= NS رسوب معلق را با دقت بیشتری نسبت به سایر روش های موردمطالعه برآورد کرده است. بدین ترتیب برتری روش­های داده-مبنا در برآورد میزان رسوب معلق در منطقه موردمطالعه به اثبات رسید. ازاین روی استفاده از روش­های داده-مبنا به عنوان رقیب و جایگزین روش­های هیدرولوژیکی برای تخمین میزان رسوب معلق در مناطقی شبیه با منطقه موردمطالعه توصیه می شود.

کلیدواژه ها

بیان ژن, رسوب معلق, رگرسیون خطی, روش اصلاح گر, منحنی سنجه رسوب

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.