نقد فرمالیستی داستان "بچه مردم" جلال آل احمد

نقد فرمالیستی با محور قرار دادن متن به واکاوی ارزش ادبی اثر می پردازد. آل احمد از نویسندگان نام آشنایی می باشد که در چند حوزه نویسندگی؛ از جمله ژورنال نویسی و تک گویی و داستان نویسی فعالیت داشته است . در این پژوهش داستان "بچه مردم" از مجموعه سه تارا ز جلال آل احمد را از جنبه های مختلف نقد فرمالیستی از جمله؛ شخصیت پردازی، پیرنگ، آشنایی زدایی، راوی، زاویه دید، شخصیت پردازی داستان، موتیف و آغاز و فرجام مورد واکاوی قرار داده ایم. کیفیت شخصیت پردازی یک اثر داستانی، تعیین کننده کیفیت داستان است، نوع رفتار این شخصیت ها در داستان جایگاه متوسط و ضعیف در جامعه را نشان می دهد. پیرنگ کالبد و استخوان بندی وقایع است و نویسنده از پیرنگ بسته و ساده استفاده کرده است. آشنایی زدایی در سطوح مختلف این روایت چندان دیده نمی شود و فقط در سطح زبانی، آن هم با بکارگیری زبان عامیانه و کوچه بازاری می توان مشاهده کرد. این داستان با تک گویی های درونی شخصیت اصلی شروع می کند. مخاطب از همان ابتدای داستان در جریان اصل ماجرا قرار می گیرد. موتیف به عنوان یکی از باورهای مسلط در اثر ادبی و بخشی از معنا یا درونمایه ی اصلی اثر ادبی بررسی شد. در این داستان زاویه دید از نوع حدیث نفس یا خودگویی و زیرشاخه ی تک گویی محسوب می شود و در داستان بچه مردم با توجه به اول شخص بودن روای و تنها بودن او در روایت متن، نمی توان چندان به روایت مطرح شده اعتماد کرد لذا راوی ناموثق به شمار می آید.

کلیدواژه ها:

فرمالیسم ، نقد ادبی ، نقد فرمالیستی ، آل احمد ، بچه مردم