جماعت های پاگان و تعامل آنان با مسیحیان در بین النهرین در آستانه فتوح اسلامی

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: دوفصلنامه تاریخ ایران، دوره: 15، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_IRHJ-15-1_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 169
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

آزاده آزادی نژاد

دانشجوی دکتری رشته تاریخ، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

روزبه زرین کوب

عضو هیات علمی/ گروه تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران

سینا فروزش

دانشیارگروه تاریخ، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

چکیده

بین­النهرین از دیرباز محل تلاقی تمدن­ها و بستر مناسبی برای زایش اندیشه­های مختلف بوده است. این سرزمین، به دلیل موقعیت جغرافیایی آن، در تاریخ ایران نیز اهمیت زیادی دارد. در پایان دوره ساسانی، جماعت های مذهبی مختلفی در بین­النهرین سکونت داشتند که گروهی از آنها پاگان بودند. در این پژوهش، منظور از پاگان­ها افرادی هستند که خدایانی غیر از خدای واحد را می­پرستیدند و طبیعت کانون توجه آنها بود. چون فتوحات اسلامی صبغه مذهبی داشت و بین­النهرین یکی از سرزمین­هایی بود که مورد توجه فاتحان مسلمان قرار گرفت، آشنایی با پیروان ادیان حاضر در بین­النهرین در این بازه زمانی ضروری است. به علاوه، چون در آن زمان مسیحیان حضور پررنگی در بین­النهرین داشتند، نحوه تعامل جماعت پاگان با مسیحیان در آستانه فتوح اسلامی به شناخت وقایع کمک می­کند. هدف از این پژوهش، شناخت جماعت پاگان و نحوه تعامل آنها با مسیحیان است. این پژوهش با رویکردی توصیفی تحلیلی و با بهره­­گیری از منابع تاریخی و همچنین شواهد باستان­شناختی به این پرسش پاسخ می­دهد که ممیزات پاگان­های ساکن در بین­النهرین در آستانه فتوح اسلامی چه بود و آنها چه تاثیری بر مسیحیان همجوار خود گذاشتند؟ یافته­ها حاکی از آن است که حران، ادسا و حیره مراکز آیینی پاگان­ها در بین­النهرین بود. همچنین جادوگری، سرنوشت­باوری بر پایه ستاره­شناسی و قربانی کردن از شاخصه­های پاگانیسم در این سرزمین بود. پاگان­ها بر مسیحیت تاثیرگذار بودند. در مقابل، راهبان مسیحی نیز می­کوشیدند پاگان­ها را به مسیحیت متمایل کنند.

کلیدواژه ها

پاگان ها, بین النهرین, فتوح اسلامی, اواخر دوره ساسانیان, مسیحیت

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.