بررسی های تطبیقی شهادت در امور قضایی از دیدگاه فقهای مذاهب اسلامی

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه جامعه شناسی سیاسی ایران، دوره: 5، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_JOU-5-3_032
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 78
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

عبداله ناروئی

گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.

جواد پنجه پور

گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران

سیامک بهارلوئی

گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.

احمد عابدینی

گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد ، ایران.

چکیده

فقه اسلامی در دوره های مختلف مظهری از مظاهر عنایت امت اسلامی به شریعت است؛ شریعتی که مبین عدل و رحمت و اصلاح می باشد. راه های اثبات ادله دعاوی به عنوان محافظ حقوق، مظهر رحمت و ابزار کارآمد، تحقق عدالت و از بیشترین موضوعات در اجرا و پرکاربردترین موضوعات فقهی – حقوقی محسوب می شوند که از جمله مهمترین روش هایی که اثبات حق و میزان عدالت به آنها بستگی دارد، شهادت است. اما شهادت نیز همانند دیگر احکام و موضوعات اسلامی دارای احکام و شرایطی است که  از جمله آنها این است که، در صورت ثبوت شهادت، آیا خبر قاطعی است که حاکم باید به موجب آن حکم کند؟ آیا تعداد و عدالت شاهد شرط است؟ ارکان شهادت چیست؟ حکم و شروط شهادت چگونه است؟ نصاب شهادت چند نفر است؟ آیا شهادت یک شاهد بهمراه سوگند پذیرفتنی است؟ سوال دیگر اینکه مشروعیت اثبات شهادت شاهدین و یا شهادت یک شاهد بهمراه سوگند چگونه خواهد بود؟ از این رو در نوشتار حاضر که با رویکرد تفسیری-کیفی نگاشته شده است، ابعاد مختلف موضوع شهادت و احکام و شرایط آن به صورت تطبیقی از دیدگاه مذاهب مختلف فقه اسلامی بررسی شده و با تحلیل نظرات فقهای مذاهب خمسه در این زمینه، ضرورت یا عدم ضرورت اثبات شهادت و فروعات مربوط به این مساله بررسی شده و در نهایت به این نتیجه رسیده است که موضوع شهادت در اسلام و نقش آن در اثبات احکام اسلامی مورد توافق تمام فقهای اسلامی بوده و در بسیاری از موارد با هم اتفاق نظر دارند؛ البته در برخی موارد نیز مبانی فقهی هر مذهب اقتضاء می­کند که در برخی موارد با هم اختلاف نظراتی داشته باشند

کلیدواژه ها

ادله اثبات, امور مالی, شهادات, مذاهب خمسه

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.