پویایی هنجارگریزی معنایی در قرآن کریم مابین کاربرد و ژرفای معنی

هنجارگریزی یک روش بلاغی هیجان انگیز است زیرا بر گیرنده اثر می گذارد و وی را به فضاهای وسیع تر و ژرفای معنایی بیشتر می برد. هنجار گریزی یک کارکرد زبانی است که میان خالق کلام، متن و دریافت کننده، رابطه برقرار می سازد و صرفا یک مجموعه قواعد خشک و انعطاف ناپذیر نیست. این فن، متن را از نشانه هایی بارگیری می کند که اگر گیرنده بدون توجه به آن ها تلاش کند متن را بفهمد، به خطا خواهد رفت و نمی تواند به معنای درست متن هدایت شود. هنگامی که نوبت به قرآن می رسد کاربست هنجارگریزی سبب ایجاد لایه های دیگری در سخن می شود و جلوه های جدیدی از بلاغت قرآنی را بر ما آشکار می سازد. پژوهش حاضر با شیوه توصیفی-تحلیلی تلاش دارد تا در جهت شناخت اسلوب های بیان در قرآن گام بردارد و از اسرار نهفته سخن معجز، پرده بردارد و لایه های دیگری را از معنای ظاهر سخن، بگشاید. نتایج نشان می دهد که در قرآن صور متعددی از هنجارگریزی وجود دارد که با ابزارهای بلاغی چون مجاز، استعاره و کنایه، ایجاد شده است که هدف از آن، اثر گذاشتن بر روان مخاطب و ایجاد تحول درونی در وی است.

کلیدواژه ها:

هنجار گریزی ، معناشناسی ، قرآن کریم ، مجاز ، استعاره ، کنایه