گزارشی از بررسی باستان شناسی و نویافته های آثار تاریخی شهرستان بشرویه

  • سال انتشار: 1392
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات فرهنگی اجتماعی خراسان، دوره: 7، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_FARKH-7-4_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 170
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

بهرام عنانی

کارشناس ارشد باستان شناسی

مصطفی شریفی

کارشناس ارشد باستان شناسی

چکیده

شهرستان بشرویه در شمال غربی استان خراسان جنوبی قرار دارد که از نظر موقعیت طبیعی، شمال و جنوب آن  را به ترتیب کویر نمک و کویر لوت، شرق آن تپه های شنی و تل های ریگ روان و غرب آن  را کوهستان های شتری در بر گرفته است. برای اولین بار تاریخ نویسان و سفرنامه نویسانی همچون مقدسی و ناصر خسرو در قرون ۴ و ۵ قمری به این حوزه اشاراتی نموده اند.طی بررسی باستان شناسی صورت گرفته در سال ۱۳۹۱ ش. در مجموع ۱۶۵ اثر تاریخی در این شهرستان شناسایی و معرفی شده، که دارای تنوع زیادی می باشند. این آثار شامل قلاع باستانی، خانه های قدیمی، برج های دیدبانی، آب انبارها و حوض انبارها، مساجد، پل ها، کاروانسراها، آسیاب ها و محوطه های باستانی می باشند. در این بین محوطه باستانی کرند با قدمتی مربوط به دوران اشکانی، کهن ترین اثر تاریخی محسوب می گردد. همچنین قلعه دختر رقه و پل ترناو، که قسمتی از این آثار متعلق به دوران ساسانیان است، از جمله آثار زیبا و شاخص این شهرستان به شمار می روند. آثار باستانی بشرویه اکثرا در قرون میانی و متاخر دوران اسلامی بنا گردیده اند. طبق متون تاریخی و شواهد باستان شناسی، بشرویه در مسیر کاروان رو یزد به مشهد مقدس بوده و این مسیر سالانه تعداد زیادی از زوار حرم امام رضا (ع) را به خود می دیده است. از این رو، دو کاروانسرای زیبا و بزرگ به همراه حجم وسیعی از حوض انبارها و آب انبارها، که در راستای نیاز بومیان و زوار ساخته شده اند، در این شهرستان دیده می شود. در این پژوهش از روش های میدانی و کتابخانه ای با نمونه برداری غیراحتمالی استفاده شده است.

کلیدواژه ها

باستانشناسی, بشرویه, بافت تاریخی, دوره اسلامی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.