حسن بیات - استادیار دانشگاه جامع امام حسین(ع)

 این مقاله با استفاده از اسناد و مدارک و کتابهای موجود، عملیات فتح المبین را بررسی و تجزیه و تحلیل نموده و با خط کش و معیار اصول و قواعد اساسی رزم مورد قبول صاحب نظران نظامی، حقیقت عملیات فتح المبین را تا حد امکان کشف و ارائه می نماید. عملیات ارتش عراق در تنگه چذابه در ۱۷ بهمن ۱۳۶۰ با هدف پیش­گیری یا تاخیر در اجرای عملیات آینده ایران و تک مختل کننده آن در غرب شوش و رقابیه در ۲۸ و ۲۹ اسفد ۱۳۶۰ با هدف بر هم زدن سازمان و انهدام بخشی از نیروهای ایران جهت به تاخیر انداختن دوباره عملیات، نتوانست مانع از اجرای عملیات گشته ولی تا حدودی توانست تاخیر در اجرای عملیات را ایجاد نموده و تلفات و خساراتی به یگانهای سپاه اسلام وارد کند.عراق به استناد دلائل محکم تقریبا کل عملیات فتح المبین را بغیر از منطقه قرارگاه قدس(عین خوش) کشف کرده و آمادگی کامل جهت مقابله با رزمندگان اسلام را داشت.قرارگاه مرکزی کربلا با چهار قرارگاه مشترک تابع، شبانه و توام با غافلگیری تک نموده و ارتفاعات عین خوش، تینه، برقازه، رقابیه و میشداغ را تامین می نماید. قرارگاه قدس بعنوان تلاش اصلی در محور عین خوش، قرارگاه نصر در محور غرب پل نادری، قرارگاه فجر در محور شوش و قرارگاه فتح در محور رقابیه تک می نمایند.این عملیات به تمام اهداف طرحریزی شده خود رسید و ۲۴۰۰ کیلومتر مربع از حساسترین مناطق خوزستان به دست رزمندگان اسلام آزاد شده و بیش از ۲۵ هزار نفر کشته و زخمی و بیش از ۱۶ هزار نفر به اسارت رزمندگان اسلام درآمدند. شور و نشاط جوانی و جسارت در خط شکنی بچه­های سپاه و بسیج و پختگی و امکانات پشتیبانی رزم و پشتیبانی خدمات رزم در ارتش، عملیات فتح المبین را قرین موفقیت نمود.جسارت در طرحریزی و اجرای عملیات فتح المبین، بدون توجه به آیین رزم مرسوم و ابداع یک شیوه و سبک جدید در طرحریزی و اجرای عملیات، باعث غافلگیری دشمن شده و اجرای تاکتیکهای پیچیده رزم شبانه، تک از سمت غیر قابل انتظار دشمن، تغییر و انعطاف در طرحریزی و اجرای عملیات بنا به ضرورت ناحیه رزم، اسرار نیروها و فرماندهان به پیروزی و استفاده مناسب و به موقع از نقاط ضعف و آسیب­پذیزی­های دشمن، از علل و عوامل اصلی پیروزی در عملیات فتح المبین بوده­اند.

دفاع مقدس, عملیات فتح المبین, دشت عباس, تعارض, طرح ریزی