شناسایی ابعاد و مولفه های مفهوم خودسازماندهی شهری با استفاده از روش فراترکیب
- سال انتشار: 1398
- محل انتشار: فصلنامه دانش شهرسازی، دوره: 3، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_UPK-3-4_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 331
نویسندگان
دانشجوی دکترای شهرسازی- گروه شهرسازی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
استادیار گروه شهرسازی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
استادیار گروه شهرسازی ، دانشکده هنر و معماری، واحد مشهد ، دانشگاه آزاد اسلامی ،مشهد ، ایران
دانشیار گروه شهرسازی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
چکیده
بیان مساله: از زمان ورود مفهوم خودسازماندهی از حوزهی سیستمهای پیچیده به حوزهی مطالعات شهری، این موضوع مورد توجه پژوهشگران بسیاری قرار گرفته است و محققین مختلف با رویکرد های متفاوتی به آن نگریستهاند، اما فقدان پژوهشی که تمام ابعاد، ویژگیها و مولفههای این مفهوم را مورد بررسی قرار داده و درک جامعی از خودسازماندهی شهری را ارائه نماید، احساس میگردد. هدف: هدف از این پژوهش، شناسایی ابعاد و مولفههای مفهوم خودسازماندهی شهری و تلاش برای دستیابی به درک جامعی از آن میباشد. نتایج این پژوهش میتواند ابعاد مختلف مفهوم خودسازماندهی شهری را جهت بهرهگیری در توسعهی شهرها و محلات کشور روشن سازد. روش: برای رسیدن به هدف مذکور در تحقیق حاضر از روش فراترکیب استفاده شده است. در گام اول از میان ۶۲ مقالهی اولیهی یافته شده، تعداد ۲۹ مقاله به صورت اصولی و با استفاده از روش کسپ غربال شدهاند. در گام بعدی مقالات نهایی با محوریت سوال پژوهش، در نرمافزار MAXQDA کدگذاری شده و یافتههای کیفی مورد تحلیل و ترکیب قرار گرفت. یافتهها: در این پژوهش، طی فرآیند استخراج اطلاعات تعداد ۱۰۸ کد شناسایی شد و سپس با توجه به میزان شباهت مفاهیم، در قالب پنج مقولهی "زمینه ها و عوامل موثر"، "نظریات پشتیبان"، "ویژگیها"، "دامنهی کاربرد" و "مقیاس"، دسته بندی شده و تلاش گردید که هر کدام از مقولات مذکور به تفکیک نوع دیدگاه تشریح گردد. نتیجه گیری: در پژوهش پیش رو، برای نخستین بار ابعاد و مولفههای خودسازماندهی شهری به تفصیل مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این پژوهش نشان میدهد، اگرچه مطابق با نظریات موجود، ماهیت فرآیندهای خودسازماندهی شهری بر پایهی تعاملات محلی و به دور از دخالت نیروهای خارجی مانند دولت قرار دارد، اما جهت مطالعه این فرآیندها و بهرهگیری از آنها در فرآیندهای برنامهریزی، توجه به نقش عوامل محیطی و خارجی نیز ضروری به نظر میرسد.کلیدواژه ها
سیستم های پیچیده, خودسازماندهی شهری, فراترکیباطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.