ساختارهای اجتماعی و سلامت روان:تبیین نظری شیوع بیماریهای روانی بر اساس وضعیت ساختاری جامعه

امروزه نقش عوامل و شرایط ساختاری در سلامت و بیماری روانی از سوی مطالعات بسیاری مشخص شده است. با توجه به نقص و ناکارآمدی تبیین های زیستی و ژنتیکی در رابطه با بیماری های روانی، پژوهش حاضر با هدف توضیح و تبیین نظری شیوع این دسته از بیماری ها در جامعه بر اساس ساخارهای اجتماعی می باشد. در این پژوهش به عنوان مطالعه ای بنیادین، گردآوری اطلاعات به شکل کتابخانه ای و اسنادی صورت گرفته است. تاکید این پژوهش بر ساختارهای اجتماعی به مثابه موجد سلامت و بیماری روانی به واسطه پایگاه ساختاری اعضای جامعه بوده است. از ساختارهای اجتماعی عملکردها و کارکردهای خاصی انتظار میرود که وجود این عملکردها و کارکردها سلامت روانی و اجتماعی افراد جامعه را در پی دارد و نبود این کارکردها و یا عملکرد ضعیف این ساختارها نیز بیماری روانی را در افراد به دنبال خواهد داشت. از سویی دیگر، حضور فرد در ساختارهای اجتماعی از طریق دو مولفه )پایگاه ها و نقشهای اجتماعی( قابل بررسی است که نحوه عملکردش در نقش های اجتماعی سلامت و یا عدم سلامت او را تعیین می کند. اگر فرد در پایگاهی که در ساختار اجتماعی اشغال کرده قدرت این را نداشته باشد که نقشهای خود را متناسب با انتظاراتی که دیگران از وی دارند ایفا نماید، رفتار او به لحاظ اجتماعی خارج از محدوده قابل قبول شناخته میشود و به عنوان رفتارهای نابهنجار و انحرافی به عنوان بیماری روانی شناخته می شود، بیماری ای که نهاد سلامت با کمک دانش روانپزشکی به آن رسمیت می بخشد. به منظور جلوگیری از این فرایند، تقویت کارکردهای ساختارهای اجتماعی در راستای قدرت بخشی به اعضای جامعه پیشنهاد گردیده است.

کلیدواژه ها:

ساختار اجتماعی ، نهاد سلامت ، قدرت ، رفتار انحرافی ، بیماری روانی.