فاطمه زهرا غریب - استادیار، گروه علوم درمانگاهی ، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی ، بابل، ایران
حسین فوادالدینی - دانشکده دامپزشکی، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران

هدف از نگارش این مقاله مرور سریع بر سلول های بنیادی و کاربرد آن ها و نتایج مطالعات محققین در زمینه کاربرد سلول های بنیادی در دامپزشکی می باشد. سلول های بنیادی بالغ از منابع متعددی منشاء می گیرند و توانایی تمایز به انواع سلول ها از جمله سلول های پوستی را دارند. متداول ترین سلول های بنیادی مورد مطالعه، سلول های بنیادی مزانشیمی (MSCs) هستند که به راحتی از مغز استخوان و بافت چربی جدا می شوند و در حال حاضر مناسب ترین سلول ها برای اهداف درمانی هستند .MSCs به دلیل توانایی های چشمگیر در تعدیل سیستم ایمنی و افزایش سنتز کلاژن، تکثیر سلولی و رگ زایی ، به طور فزاینده ای در دامپزشکی به رسمیت شناخته شده اند. در آسیب های پوستی تروماتیک، ایسکمیک و آتوپیک، سلول های بنیادی مزانشیمی به وسیله تزریق مستقیم به بافت آسیب دیده استفاده شدند، همچنین در بیماری های پوستی ناشی از سیستم ایمنی، سیستم ایمنی را تعدیل کردند. مطالعات kang و همکاران(۲۰۰۸)، از این ایده حمایت می کند که سلول های بنیادی بالغ می توانند تنظیم ایمنی لازم را برای کنترل درماتیت آتوپیک در سگ فراهم کنند علاوه بر این مطالعات بالینی انسانی Liang و همکاران(۲۰۱۰)، نشان داد بهبودی در علائم پوستی لوپوس با MSCs آلوژنیک ایجاد می شود. نتایج آزمایش های انجام شده در درمان درماتیت آتوپیک سگ(CAD) نشان می دهد که سلول درمانی با سلول های بنیادی مزانشیمی به عنوان یک روش مناسب و امیدوارکننده برای کنترل بیماری سگها پیشنهاد می شود. همچنین طبق مطالعات Ramos و همکاران(۲۰۲۰)، MSCs نشانه های درماتیت آتوپیک سگ را تضعیف می کند. علاوه بر این برای درمان زخم های مزمن با التهاب شدید و پاسخ هیپرپلاستیک، سلول های MSCs به دلیل پتانسیل ضد التهابی و بازسازی کننده آن ها ممکن است به طور بالقوه یک گزینه درمانی مناسب باشند. بهبود قابل توجهی در زخم پوستی با استفاده از MSCs که به صورت موضعی برای درمان زخم های دایره ای در سگ ها تزریق شده بود حاصل شد، چرا که سلول های بنیادی مزانشیمی منجر به رویش سریع اپیتلیوم و افزایش رسوب کلاژن و رگ زایی در ترمیم زخم سگ ها می شود. چندین مطالعه در نمونه های حیوانی اثر مفید درمان MSC را در بهبود زخم بزها، گوسفندها، اسب ها و سگ ها نشان داده اند. این بررسی نشان می دهد که استفاده از سلول های بنیادی به عنوان یکی از اصلی ترین روش های درمان و ترمیم بیماری های پوستی در دامپزشکی مطرح است که نیازمند مطالعات بیشتر می باشد.

سلول بنیادی, درمان، بیماریهای پوستی, درماتیت، سگ