بیژن توکلی لنجی - کارشناسی ارشد رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری

اصولا رشد و گسترش شهر و شهرنشینی اغلب با فعالیت های صنعتی همراه است. این همراهی و همزیستی از یک سو امکان اشتغالو رشد اقتصادی را برای شهروندان به ارمغان می آورد و از سوی دیگر، آن ها را در معرض آلودگی هوا، آلودگی خاک، آلودگی صوتیو غیره قرار می دهد. امروزه محدودیت منابع از یکسو و رشد روزافزون جمعیت و تغییر الگوهای مصرف ماده و انرژی موجب شده است که فشار وارده به محیطزیست و منابع طبیعی هرروز افزایش یابد به طوریکه خطر پیامد مشکلات زیست محیطی، نهتنها آرامش و امنیت زندگی انسان را برهم زده، بلکه موجودیت او را هم در معرض تهدید قرار داده است. بنابراین فاجعه ی به هم خوردن تعادل زیست محیطی، یکی از مسائل مهم و دغدغه هایست که مشکل تنها یک کشور و یا یک قلمرو خاص نیست، بلکه تبدیل به یک معضل جهانی شده است. به عنوان هدف،پژوهش از نظر هدف توسعه ای- کاربردی و از لحاظ روش شناسی توصیفی - تحلیلی مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و بررسی های میدانی میباشد. برای رسیدن به اهداف پژوهش در ابتدا با مطالعه در مبانی نظری پژوهش شاخصهای زیست محیطی را در ۵ دسته ( انرژی، کیفیت زیست محیطی، آلودگی های جمعیت، فناوری و صنایع ، وضعیت آلودگی های ترافیکی و حمل و نقل، گرد آوری شدهاند. برای بررسی شاخصهای مورد مطالعه در سطح شهر اصفهان از روش (Tracking Analyst Tools) در فرآیند تحلیل شبکه (Network Analyst Tools) در محیط نرم افزار ArcGISاستفاده شده است. نتایج نشان میدهد که تولید و مصرف دی اکسید کربن در شهر اصفهان برحسب کیلوگرم در دوره ۱۴۰۰-۱۳۹۰ در بخش شاخص صنایع و کارخانه جات در طی یک دوره پنج ساله روند افزایشی را داشته و از ۳۴۲۹۲۴۲۵۸کیلوگرم در سال ۱۳۹۰ به ۵۵۳۴۰۹۰۰۵ در سال ۱۴۰۰ افزایش یافته است همچنین نتایج بخشی شاخص های مطرح شده نشان میدهد که شاخص (فناوری و صنایع ) با ضریب ۱۷/۹۱ در رده مهمترین شاخصهای مطرح شده قرار دارد وضعیت نهایی توزیع آلودگی در سطح شهر اصفهان نشان میدهد ۲۳۹۴۰۲۰ متر مربع یعنی ۹,۸۱ درصد از مساحت شهر در وضیعت خیلی زیاد از نظر توزیع آلودگی هوا قرار دارند.

وضعیت،آلودگی هوا، کلانشهر اصفهان، Gis