فراز و فرود علوم عقلی و دانش ریاضی ایران از قرن چهارم تا نهم

  • سال انتشار: 1393
  • محل انتشار: فصلنامه سخن تاریخ، دوره: 8، شماره: 20
  • کد COI اختصاصی: JR_JSKH-8-20_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 212
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمدرضا یوسفی

استاد

رقیه ابراهیمی شهرآباد

چکیده

ریاضی از شاخه های دانش موردعلاقه ایرانیان، قبل از اسلام است. توجه به ریاضی بعد از اسلام و در پرتو آموزه های دینی با فراز بیش تری ادامه یافت اما با فرودهایی نیز همراه شد، موضوعی که کم تر به نقش دولت ها و دیگر عوامل در چنین اتفاقی، توجه شده است. لذا چرایی فرازها و فرودهای علم ریاضی، هم چنان مساله پیش روی ماست بنابراین، این مقاله در پی پاسخ به این سوال است که سیر و علل اوج گیری و افول گرایی علم ریاضی در قرن چهارم تا نهم چگونه است؟(سوال) در تاریخ حیات علمی ایران هرگاه شرایط سیاسی و اجتماعی فراهم بود، دانش های عقلی چون ریاضی رشد سریعی داشت. در عوض با جبرگرایی و ناامنی های اجتماعی، دچار افت و افول می شد. (فرضیه) نوشتار حاضر، به دنبال تصویرگری نقش ایرانیان در علم ریاضی به تاثیر از اسلام و تصویرسازی تاثیر نامطلوب رکود علم ریاضی به دلیل دور شدن حکومت و ملت از دین است (هدف) که به شیوه توصیفی- تحلیلی و مطالعه تاریخی- سیاسی موردبررسی قرار می گیرد. (روش) حاصل آن، کشف رابطه معنادار بین هویت جبرستیزی ایرانیان با رشد علم ریاضی و آگاهی از پیوند بین جبرگرایی حکومت ها و فرود علم ریاضی است. (یافته)

کلیدواژه ها

ریاضیات, ایران باستان, ایران اسلامی, علوم عقلی و تمدن اسلامی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.