بررسی شخصیت حمزه سیدالشهدا در شعر فارسی
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: فصلنامه سخن تاریخ، دوره: 15، شماره: 35
- کد COI اختصاصی: JR_JSKH-15-35_001
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 391
نویسندگان
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه قم ، ایران
دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان، ایران
چکیده
حضرت حمزه(ع)، سیدالشهدا، عموی نبی مکرم(ص)، یکی از شخصیتهای مهم صدر اسلام است که با وجود دلاوریها و جانفشانیهای بسیار، آن گونه که شایسته مقام اوست، جایگاه رفیعش در شعر فارسی انعکاس نیافت. از میان خیل انبوه شاعران فارسیگو، گروهی تنها به شجاعت حضرتش توجه کردهاند و برخی نیز ، تنها از نظرگاه عرفانی به موضوع شهادت جانسوز ایشان نگریستهاند. این جستار برآن است ضمن بررسی جایگاه حضرت حمزه از دیدگاههای گوناگون در شعر شاعران فارسی زبان، ابعاد عرفانی شخصیت ایشان را از منظر دو شاعر عارف، سنایی غزنوی(۴۷۰- ۵۲۹ ه.ق) و مولوی (۶۰۴-۶۷۲ ه. قب)، واکاوی کند. دستاورد پژوهش آن است که سنایی در حدیقه و دیوان اشعار خود و مولوی در دیوان شمس و مثنوی معنوی، در مقایسه با دیگر شاعران، بیشترین اشارات را به حضرت حمزه (ع) دارند. سنایی ضمن آنکه واقعه جانسوز شهادت حضرت حمزه را با بیانی حسرت آلود و عاطفی بیان میکند، شرط پذیرش نماز را به تاسی از حضرت حمزه ، بریدن از خود و تمام تعلقات دنیوی میداند. در جهان بینی عرفانی مولانا ، توجه به واقعه شهادت حضرت حمزه، راهی است برای بیان مسائلی همچون اهمیت فنای صوفیانه، موت اختیاری و مرجح دانستن عشق بر شجاعت.کلیدواژه ها
حمزه سید الشهدا(ع), شعر فارسی, دیدگاه عرفانی, موت اختیاری, عشق, شجاعتاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.