مفهوم حدیث تقدم کفر بر شرک

تغایر مفهومی کفر و شرک بحثهای دامنهداری را در سدههای نخستین اسلام پدید آورد. یکی از فروعات آن، بحث تقدم کفر بر شرک است. چهار حدیث در مکتب اهلبیت: به صراحت این موضوع را بیان کردهاند. پرسش اصلی در نوع تقدم کفر بر شرک و گونه کفر و شرک در این احادیث است. این پژوهش به روش نقلی - تحلیلی، با توجه به قواعد فقهالحدیث به پاسخ آن پرداخته است. پژوهشهای حدیثی، چهار دیدگاه را به دست میدهد: ۱. تقدم زمانی کفر بر شرک؛ ۲. تقدم کفر معصیت بر شرک؛ ۳. تقدم کفر عنادی بر شرک جهلی؛ ۴. تقدم سببی کفر بر شرک. این پژوهش با تشکیل خانواده حدیث و استخراج فضای صدور حدیث و شواهد درونمتنی و برونمتنی به این نتیجه دست یافته است که نظریه تقدم کفر بر شرک از نوآوریهای مکتب اهلبیت: در رویارویی با اندیشههای فرقههای منحرف شیعی، مانند «بتریه» و «سلیمانیه» است. اهل بیت تقدم زمانی کفر را شاهدی بر تقدم رتبی آن گرفته و کفر محاربین را کفر جحودی دانستند که رتبه آن از شرک عبادی بالاتر است.  

کلیدواژه ها:

حدیث اهل بیت ، کفر ، شرک ، سلیمانیه ، بتریه.