واکاوی ترجمه ساختارهای نحوی نشاندار و بی نشان در ترجمه موسوی گرمارودی از خطبه جهاد براساس نظریه لمبرکت

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: دوفصلنامه پژوهش های ترجمه در زبان و ادبیات عربی، دوره: 11، شماره: 25
  • کد COI اختصاصی: JR_TRAL-11-25_009
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 518
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حامد صدقی

استاد، گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

سید عدنان اشکوری

دانشیار، گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

سعدالله همایونی

دانشیار، گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

زهرا مهدوی مهر

دانشجوی دکتری زبان وادبیات عربی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

ساخت اطلاع و نشانداری از مباحث مهم در زبان­شناسی نقش گرا به شمار می­آید که توجه نظریه­پردازان ترجمه را به خود جلب کرده ­است. از جمله ساختارهای نحوی نشاندار، مبتداسازی وکانونی­سازی است که در آن ها سازه مبتدا وکانون از جایگاه اصلی خود در جمله خارج شده و در جایگاه دیگر مثلا ابتدای جمله قرار می­گیرند. از آنجا که از منظر ساخت اطلاعی، جابه جایی در عناصر جمله و نشانداری، بار معنایی بیشتری را ایجاد می­کند، درک این موضوع خصوصا در ترجمه متون دینی از اهمیت بسزایی برخوردار بوده و نیازمند دقت بیشتر مترجم و شناخت و رعایت ساختار دو زبان مقصد و مبدا است؛ زیرا ممکن است دو گزاره به لحاظ ظاهری، معنای یکسانی داشته باشند، اما به لحاظ ارتباطی و کلامی معانی متفاوتی داشته باشند. پژوهش حاضر با شیوه تحلیل محتوا و با رویکرد تطبیقی با تکیه بر نظریه لمبرکت، ترجمه موسوی گرمارودی از خطبه جهاد را از حیث ترجمه ساختارهای نشاندار مورد بررسی قرار داده ­است. نتایج نشان می­دهد مترجم به طور کلی در ترجمه این ساختارها چندان موفق عمل نکرده و اکثر این ساختارها را به صورت بی­نشان در فارسی ترجمه کرده ­است. البته این امر به روانی ترجمه وی لطمه نزده ­است، اما بدون شک از منظر ساخت اطلاعی به دلیل تغییر ساختارها از نشانداری به بی­نشانی، انتقال دقیق بخشی از معانی ارتباطی کلام میسر نشده ­است.

کلیدواژه ها

نهج البلاغه, ترجمه موسوی گرمارودی, ساخت اطلاعی, مبتداسازی, کانونی سازی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.