بررسی روشمند ایدئولوژی در رمان «جسر بنات یعقوب» حسن حمید بر اساس راهبردهای صور نمادین تامپسون
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: دوفصلنامه زبان و ادبیات عربی، دوره: 13، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_JALL-13-4_006
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 126
نویسندگان
دکتری گروه زبان وادبیات عربی دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده
با ظهور نظریات بافت بنیادی چون تحلیل انتقادی گفتمان، پیوند میان جامعه و متون ادبی اعم از شعر و نثر و به تبع آن تاثیر و تاثر آن ها بر یکدیگر کاملا مشهود گردیده و پرواضح است این متون تحت تاثیر نظام های ایدئولوژیک جامعه قرار دارند و بر اساس آن هویت مییابند. این جستار با روش توصیفی– تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانهای بر پنج روش کلی نظریه تامپسون: مشروعیت بخشی، پنهان کاری، وحدت، چندپارگی و شیء انگاری تکیه دارد به روش شناسی مطالعه ایدئولوژیهای مسلط و متنازع در رمان «جسر بنات یعقوب» نوشته حسن حمید -داستان پرداز و رمان نویس معاصر فلسطینی- پرداخته؛ با توجه به اینکه این رمان بیانگر مساله مهاجرنشینی صهیونیستها میباشد و به عنوان گفتمانی ادبی، صورت نمادینی است که قابلیت بازنمود، ایدئولوژی را دارد و علاوه بر انتقال آن یکی از روش های متنی هدفمند برای تبیین اشکال باز تولید قدرت در جهت بازنمایی معنای پنهان نیز بشمار میآید ضرورت پرداختن به آن مشخص میگردد؛ لذا پژوهش حاضر باهدف به کارگیری راهبردهای متنی شده تامپسون در صدد آشکارسازی روابط پنهان قدرت و بازنمایی ایدئولوژیهای متن میباشد و به دنبال چرایی این موضوع است که این رمان چگونه ایدئولوژی گفتمان مسلط (صهیونیست ها) را بیان میکند؛ از خلال بررسی ها مشخص گردیده که رمان با خلق شخصیت یعقوب مهاجر روایتگر زندگی مهاجران یهودی از زبان خودشان است و نویسنده تلاش کرده تا عقاید و ایدئولوژی های گفتمان سلطه را از زبان خودشان بیان کند، و نتایج پژوهش حاکی از آن است که گفتمان مسلط از راهبردهای عقلانیسازی، شیءانگاری، افتراق و مطلوب زدایی، نمادین سازی وحدت، طبیعیسازی و پنهان کاری برای تبیین و استمرار ایدئولوژی اشغالگری و مستعمرهسازی صهیونیست ها در مناطق عربی، نژادپرستی، مادی گرایی شان بهره برده و ایدئولوژی متنازع نویسنده که تاکید بر هوشیاری در ارتباط با دشمن، تکیه بر وحدت ملی و ترسیم اصالت عربی می باشد از خلال راهبرد پنهان کاری و بعضا مطلوب زدایی تبیین و استمرار یافته است.کلیدواژه ها
راهبردهای ایدئولوژیکی, سلطه, اشغالگری, حسن حمید, صهیونیستاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.