آینده پژوهی برنامه درسی آموزش پزشکی در پساکرونا

آینده پژوهی۲ دانشی فرارشته ای است که کشف آینده های محتمل و تلاش به منظور ساخت آینده های مطلوب هدف اصلی آن است. این دانش میکوشد آینده های مرجح و مبتنی بر آرزوهای انسانها را خلاقانه تصور و ما را در راستای ساخت آینده مطلوبمان هدایت کند. کشورهای مختلف جهان سعی دارند ابتدا به کسب و فراگیری این دانش به عنوان ابزاری کارآمد و راهبردی بپردازند سپس به عنوان یک فاکتور کلیدی برای قرار گرفتن در راس توسعه یافتگی اجتماعی نسبت به سایر کشورها استفاده نمایند.(حیدری، ۱۳۹۵، بل، (۱۳۹۰در این میان نقش آینده پژوهی برنامه درسی در سیاستگذاری برنامه درسی یک کشور غیرقابلانکار است. برنامه ریزان درسی با تخصص آینده پژوهی برنامه درسی قادر خواهند بود در مقابل چالشها و موانعی ازجمله ویژگیهای نامنظم و بحرانی جامعه کنونی و نیاز آینده کشور به صورت تخصصی تر عمل کنند، به این دلیل که این متخصصان قادر به تجزیه وتحلیل اصول فلسفی کشور و نیازهای فعلی جوانان و حل مشکلات آینده هستند (سراج و عبدالله، .(۲۰۱۱ چنانچه میدانیم شیوع ویروس کرونا در سال ۱۳۹۸ به عنوان یک بحران تاثیر بسیاری بر فرایند آموزش و به طور ویژه آموزش پزشکی گذاشته است. نخستین فعالیتهایی که در شرایط اضطراری در بیمارستانهای آموزشی به حالت تعلیق درآمده بود، کارآموزی بالینی دانشجویان پزشکی و محرومیت از مشاهده نمونه های متنوع بیماری بود. علیرغم ارزش آموزشی و تنوع منابع آنلاین موجود، فقدان آموزش بالینی، مواجهه مستقیم دانش جو با بیماران را به خطر می اندازد که میتواند مهارت فنی و غیر فنی را تحت تاثیر قرار دهد. (Woolliscroft, ۲۰۲۰) علاوه بر این، ارزشیابی به علت عدم تعامل دانشجویان با بازخورد از طریق مشاهده مستقیم مهارتها یا نظارت بر یادگیری با اختلال مواجه شد (کومپوراس و هلفگوت۳، .(۲۰۲۰ پسازاین مرحله و بر اساس سیاستگذاری کلان کشور، به دلیل کمبود نیروی انسانی بیمارستانها، کارآموزان به خدمات مرتبط با کووید گماشته شدند که این افزایش مسئولیت و حجم کار دانشجو به نفع ارائه خدمات بالاتر از یکسو و تعطیلی سایر بخشهای مرتبط آموزشی از سوی دیگر، دانشجویان را با خستگی و خلا نگرش نسبت به محیط یادگیری مواجه کرد (ددیلا ۴و همکاران، .(۲۰۲۰ دانشگاه های سراسر جهان ازجمله ایران تمهیدات ارزشمندی را برای حفظ و ارتقای اهداف آموزشی خود و سازگاری هرچه بیشتر با این بحران جهانی انجام داده اند؛ اما آینده آموزش بالینی در پسا کرونا نامشخص است و در دنیای رقابت علمی و فرهنگی نیازمند پژوهشی علمی و سیستماتیک برای ترسیم آیندهای بهتر هستیم. همچنین به منظور دستیابی به چشم اندازه ای جهانی و اهمیت موضوعات مختلف جهانی، در بین قدرتهای موثر و حصول نقاط اشتراک و اختلاف بالقوه در آینده لازم است از روشهای تحلیل ساختاری استفاده شود(.(Godet Michel, ۱۹۹۱ در ایران توسعه و رشد رویکرد آینده پژوهی در برخی از رشته ها ازجمله در علوم نظامی چشمگیر بوده است؛ اما در حیطه آموز ش پزشکی و بهویژه آموزش بالینی مطالعه ای صورت نگرفته است. به همین دلیل این پژوهش با هدف آینده پژوهی برنامه درسی آموزش بالینی گروه علوم پزشکی در پساکروناانجام شده است.