واکاوی و مطالعه هندسه کاربردی در مساجد ایلخانی خراسان (مطالعه موردی : (جامع سبزوار، مساجد آق قلعه ، کرمانی ها و جامع قائن

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 263

فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

NCKIA03_025

تاریخ نمایه سازی: 30 تیر 1401

چکیده مقاله:

مطالعه مسجد در باستان شناسی و معماری اسلامی همواره مورد توجه بوده است. زیرا مسجد بعد از ورود اسلام در نقطه کانونی گسترش آبادی ها و شهرها و از نظر مکانی به عنوان مهم ترین رکن و عنصر شهری شناخته می شده است. هندسه همواره با معماری همپوشانی داشته و در طراحی مساجد، معمار بدون شک از الگوها و هندسه رایج در زمان حیات خود بهره می جسته است. پژوهش در حوزه معماری دوره ایلخانی در خراسان بالاخص مساجد، با قلت منابع و گزارش های منتشر نشده رو به روست و همواره برای مطالعه معماری این دوره در خراسان ، پژوهشگران می بایست مطالعات خود را در راستای بررسی میدانی و کاوش های باستان شناسی مساجد ایلخانی خراسان قرار دهند . با این حال نگارندگان سعی بر آن دارند تا علاوه بر بررسی این منابع و با بهره گیری از رویکرد توصیفی– تحلیلی و با استفاده از مطالعات اسنادی، بررسی های میدانی و ترسیمات فنی به مطالعه و تحلیل هندسی مساجد ایلخانی در خراسان بپردازند. تنها مساجد ایلخانی در خراسان عبارتند از : جامع سبزوار، مسجد آق قلعه ، کرمانی ها و جامع قائن که نتایج حاصله از بررسی این مساجد و ترسیمات هندسی بر روی نما و پلان مساجد ، حاکی از آن است که معمار در عصر ایلخانی برای باریک و مرتفع نشان دادن عناصر معماری در بنا ناگزیر به استفاده از تکرار و تصاعد اعداد اصم بوده است.همچنین با تحلیل هندسی بر روی بناها ی مورد نظر می توان اظهار داشت که معماران از روابط نسبت طلایی در مساجد ایلخانی خراسان بهره می جسته اند..

کلیدواژه ها:

هندسه ’مسجد’ دوره ایلخانی’ اعداد اصم

نویسندگان

فرشته آذرخرداد

دانشجوی دکتری باستان شناسی دوران اسلامی دانشگاه مازندران

حسن هاشمی زرج آباد

دانشیار گروه باستان شناسی دانشگاه مازندران

علی زارعی

دانشیار گروه باستان شناسی دانشگاه بیرجند