ارزیابی مدل منطق فازی در مقایسه با سایر مدل های مفهومی در پهنه بندی سیل خیزی با تاکید بر ویژگی های ژئومورفولوژیک، مورد شناسی: حوضه داورزن

  • سال انتشار: 1391
  • محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و آمایش شهری-منطقه ای، دوره: 2، شماره: 5
  • کد COI اختصاصی: JR_GIAJ-2-5_011
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 166
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مجتبی یمانی

دانشیار جغرافیا، دانشگاه تهران

زهرا داورزنی

کارشناس ارشد ژئومورفولوژی دانشگاه تهران

ابوالقاسم دادرسی

عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی

چکیده

سیل مخاطره­ای طبیعی و رویدادی ناگهانی، سریع و مخرب است. مطالعات گذشته گویای آن است که علاوه بر ویژگی­های بارش، خصوصیات مورفومتریک و ژئومورفوژیک حوضه­های آبخیز در کمیت و کیفیت این پدیده نقش اساسی دارند. حوضه­ی آبخیز داورزن در غرب دشت سبزوار واقع شده است. همه ساله سیلاب­های مخربی در این حوضه به وقوع می­پیوندد. هدف از این پژوهش، بررسی علل و عوامل موثر در وقوع سیل از جمله، شیب، لیتولوژی، اشکال ناهمواری (تیپ های فیزیوگرافی) ، نوع  خاک، CN و وضعیت و گرایش پوشش گیاهی و سپس تجزیه و تحلیل سیل­خیزی این حوضه است. برای دست­یابی به این هدف از روش تلفیق عوامل موثر با استفاده از تکنیک پهنه بندی در مدل­های مفهومی و قابل اجرا در محیط GISاز جمله مدل منطق بولین، مدل شاخص همپوشانی و مدل منطق فازی در قالب لایه های اطلاعاتی استفاده شده است. روش تجزیه و تحلیل بر پایه یک مقایسه تحلیلی و دست­یابی به نتایج حاصل از این   مدل­ها استوار است. به کارگیری این مدل­ها در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی از طریق وزن­دهی به متغیرهای موثر بر سیل­ خیزی حوضه بر اساس شدت و ضعف تاثیرگذاری آنها توانسته است شکل گیری سیل را در حوضه و در قالب پهنه­های مشخص ارزیابی نماید. همچنین نتایج حاصل از مقایسه­ی مدل­های به کار گرفته شده نشان می­دهد که مدل فازی گاما شاخص­ترین ابزار مفهومی برای تعیین پهنه­های در معرض سیل­خیزی در این منطقه می­باشد.

کلیدواژه ها

سیلاب, سیل خیزی, حوضه داورزن, مدل منطق بولین, مدل منطق فازی, مدل شاخص همپوشانی, ژئومورفولوژی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.