ارزیابی تنوع مولکولی ژنوتیپ های برنج (Oryza sativa L.) با استفاده از نشانگرهای ریزماهواره همبسته با خصوصیات زراعی و فیزیکوشیمیایی دانه

  • سال انتشار: 1392
  • محل انتشار: فصلنامه علوم زراعی ایران، دوره: 15، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_AGRO-15-4_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 129
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهرزاد اله قلی پور

دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه

عزت الله فرشادفر

دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه

بابک ربیعی

دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان

چکیده

به منظور ارزیابی تنوع مولکولی و طبقه بندی ژنوتیپ های برنج، تعداد ۹۴ ژنوتیپ برنج موجود در کلکسیون موسسه تحقیقات برنج کشور مورد ارزیابی قرار گرفتند. در این آزمایش از۵۲ جفت آغازگر ریزماهواره پیوسته با ژن های کنترل کننده خصوصیات مهم زراعی و فیزیکوشیمیائی دانه برنج با توزیع نسبتا یکنواخت روی ۱۲ جفت کروموزوم برنج استفاده شد. در این آزمایش، تعداد آلل های چندشکل ۳۶۱ آلل با متوسط ۷۵۰/۴ آلل در هر مکان ژنی بود. نتایج نشان داد که نشانگرهای RM۲۷۶ و RM۵۶۴۲ روی کروموزوم شماره ۶ و نشانگرهای RM۱۴ و RM۱ روی کروموزوم شماره ۱ بیشتر از ۹ آلل داشتند. بیشترین و کمترین مقدار محتوی چندشکل (PIC) برای نشانگرهای RM۵۶۴۲ و RM۲۰۷ به ترتیب ۸۵۴/۰ و ۵۱۵/۰ بودند. تجزیه خوشه ای بر اساس داده های مولکولی با استفاده از روش دورترین همسایه و ضریب تشابه جاکارد منجر به گروه بندی ارقام در نه گروه گردید، به طوری که باعث تفکیک ارقام محلی با دارا بودن خصوصیات فیزیکوشیمیایی دانه مطلوب از ارقام اصلاح شده و سایر ژنوتیپ ها گردید. بدین ترتیب تعداد ۹ رقم از ۹ گروه متفاوت شامل ارقام دیلمانی، طارم محلی، لاین ۲۳، RI۱۸۴۳۰۴۶ (هاشمی × صالح)، RI۱۸۴۳۲۲۳ (محمدی × صالح)، IR۵۰، لاین حاصل از تلاقی برگشتی بین دو رقم صالح و آبجی بوجی، RI۱۸۴۴۲۱ (حسن سرائی× سپیدرود) و RI۱۸۴۴۷۲ (غریب × سپیدرود) به عنوان والدین تلاقی ها برای تهیه جمعیت های اصلاحی انتخاب شدند. بررسی ضرایب تشابه محاسبه شده بین ارقام انتخابی برای استفاده در برنامه اصلاحی نشان دادکه میزان تشابه ارقام با یکدیگر بسیار پائین بوده و پیش بینی می شود که در بین نتاج حاصل از این ارقام به عنوان والدین تلاقی ها، تنوع لازم برای اصلاح هدفمند خصوصیات مهم زراعی و فیزیکوشیمیائی دانه برنج وجود داشته باشد. نتایج نشان داد که استفاده از نشانگرهای مولکولی اختصاصی و همبسته با ژن های کنترل کننده خصوصیات مهم زراعی و فیزیکوشیمیایی دانه به دلیل عدم تاثیرپذیری آنها از عوامل محیطی می تواند ابزار مناسبی برای تولید و اصلاح هدفمند ارقام جدید در جمعیت های اصلاحی با استفاده از روش انتخاب به کمک نشانگر باشد.

کلیدواژه ها

Cluster analysis, Molecular diversity, Rice, Similarity coefficient and SSR markers., کلیدی: برنج, تنوع مولکولی, تجزیه خوشه ای, ضریب تشابه و نشانگر ریزماهواره.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.