اثر گیاهان پوششی پاییزه و بهاره بر کنترل علف های هرز چغندرقند

به منظور بررسی توان گیاهان پوششی در مهار علف های هرز مزارع چغندرقند، دو آزمایش جداگانه در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور (کرج) در سال های ۱۳۸۷ و ۱۳۸۸ به اجرا درآمد. هر دو آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شدند. در آزمایش اول، گیاهان پوششی چاودار، جو، گندم و تریتیکاله در پاییز کاشت و اثرات آنها در بهار بر جمعیت علف های هرز چغندرقند مورد بررسی قرار گرفت. در آزمایش دوم، نوع گیاه پوششی و زمان کاشت آنها تغییر داده شد. در سال اول گیاهان چاودار، جو، گندم و تریتیکاله و در سال دوم جو، تربچه روغنی و شبدر برسیم در بهار کشت و اثر آنها بر جمعیت علف های هرز ارزیابی گردید. در هر دو آزمایش، اثر تیمار گیاه پوششی با سه شاهد (وجین کامل، عدم وجین و کنترل علف های هرز با استفاه از علف کش) مقایسه شد. نتایج حاصل از آزمایش اول حاکی از برتری گیاه جو در مهار علف های هرز بود، به طوری که وزن خشک علف های هرز در این تیمار به میزان ۲۲ و ۷۸ گرم در متر مربع، به ترتیب برای سال های ۱۳۸۷ و ۱۳۸۸ بود. علاوه بر این، عملکرد چغندرقند در این تیمار (با میانگین ۳/۲۹ و ۷/۴۸ تن در هکتار به ترتیب برای سال های ۱۳۸۷ و ۱۳۸۸) با عملکرد آن در تیمار شاهد برابر بود. بر اساس نتایج آزمایش دوم، کاشت گونه های باریک برگ در بهار سال اول نتیجه رضایت بخشی به دنبال نداشت و تفاوت گونه های پوششی در کنترل علف های هرز معنی دار نبود. تغییر گیاه پوششی در سال دوم نیز تغییر چندانی در نتیجه آزمایش نداشت و در این سال گیاه جو (با میانگین ۷/۲۱ گرم در متر مربع) همچنان کمترین وزن خشک علف های هرز را داشت، اما تفاوت عملکرد چغندرقند در تیمارهای گیاه پوششی معنی دار نبود. نتایج کلی این آزمایش نشان دهنده برتری گیاه پوششی جو در کنترل علف های هرز مزارع چغندرقند بود.

کلیدواژه ها:

Cover crops ، Integrated weed management ، Mulch and Sugar beet ، چغندر قند ، گیاهان پوششی ، مالچ و مدیریت تلفیقی علف های هرز.