ارزیابی روابط آلومتریک سطح برگ و صفات رویشی در ارقام گندم نان و دوروم

این آزمایش به منظور شناخت روابط آلومتریک سطح برگ (سانتی متر مربع در بوته) با تعداد برگ در ساقه اصلی، وزن خشک برگ سبز (گرم در بوته)، وزن خشک کل اجزای رویشی (گرم در بوته) و ارتفاع بوته (سانتی متر) در ارقام گندم نان و دوروم انجام شد. بدین منظور آزمایشی با استفاده از هفت رقم گندم، شامل دو رقم گندم دوروم (آریا و دنا) و پنج رقم گندم نان (دریا، کوهدشت، شیرودی، تجن و زاگرس) در دو شرایط کشت آبی و دیم در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی ۸۸-۱۳۸۷ در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان اجرا شد. نمونه برداری از مراحل ابتدای رشد (شروع پنجه زنی) تا پایان دوره رشد گیاه انجام شد. در هر نمونه برداری سطح برگ، تعداد برگ در ساقه اصلی، وزن خشک برگ سبز، وزن خشک کل اجزای رویشی و ارتفاع بوته اندازه گیری شدند. برای توصیف روابط آلومتریک بین سطح برگ و صفات ذکر شده از یک مدل رگرسیون غیرخطی دوتکه ای استفاده گردید. نتایج نشان داد که بین ارقام و دو محیط کشت از نظر ضرایب معادله اختلاف معنی داری وجود نداشت، بنابراین یک معادله توانست به خوبی روابط بین سطح برگ و سایر صفات را در کلیه ارقام و در هر دو شرایط کشت توجیه کند. سطح برگ در بوته با تعداد برگ در ساقه اصلی (۹۲/۰=R۲)، وزن خشک برگ سبز (۹۶/۰=R۲)، وزن خشک کل اجزای رویشی (۹۵/۰=R۲) و ارتفاع بوته (۹۱/۰=R۲) رابطه معنی داری داشت که از این روابط می توان در مدل های شبیه سازی گندم و همچنین برای برآورد سریع و آسان سطح برگ در مواقعی که دستگاه های اندازه گیری سطح برگ در دسترس نیستند، استفاده کرد.

کلیدواژه ها:

Allometric relationships ، Dry weight ، Leaf area ، Leaf number ، Plant height and Wheat. ، ارتفاع بوته ، تعداد برگ ، روابط آلومتریک ، سطح برگ ، گندم