اثر دوره های کنترل علف های هرز بر ساختار و توزیع سطح برگ در لایه های مختلف پوشش گیاهی ذرت (Zea mays L.)

به منظور بررسی اثر دوره های مختلف کنترل علف های هرز بر ساختار و توزیع سطح برگ ذرت (Zea mays L.)، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مجتمع آموزش عالی کشاورزی و منابع طبیعی ساری، دانشگاه مازندران در سال زراعی ۱۳۸۵ به اجرا گذاشته شد. تیمارهای آزمایش شامل وجین دستی علف های هرز مزرعه تا مراحل چهار، شش، هشت و ده برگی و ظهور گل تاجی در ذرت بود. بعد از رسیدن مراحل ذکرشده، وجین متوقف شده و علف های هرز تا زمان برداشت ذرت همراه با آن رشد کردند. کرت های عاری از علف هرز (وجین کامل) و تداخل تمام فصل ذرت با علف های هرز (بدون وجین) نیز به عنوان تیمارهای شاهد در نظر گرفته شدند. داده های این آزمایش از طریق اندازه گیری سطح برگ ذرت در لایه های مختلف پوشش گیاهی (۵/۰-۰، ۱-۵/۰، ۵/۱-۱، ۲-۵/۱ و بیش از ۲ متر) و ارتفاع بوته در مرحله خمیری دانه ذرت و عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک در مرحله رسیدگی دانه ذرت بدست آمدند. نتایج بدست آمده نشان دهنده تاثیر معنی دار دوره های کنترل علف های هرز بر شاخص سطح برگ کل، شاخص سطح برگ لایه های مختلف پوشش گیاهی و ارتفاع بوته ذرت بود. با کوتاه تر شدن طول دوره کنترل علف های هرز (وجین تا مرحله ۶ برگی)، شاخص سطح برگ، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک ذرت به طور معنی داری کاهش یافت. افزایش طول دوره کنترل علف های هرز تا مراحل بعد از ۶ برگی، تاثیر معنی داری بر ارتفاع بوته و شاخص سطح برگ لایه های مختلف پوشش گیاهی ذرت نداشت ولی با کاهش طول دوره کنترل علف های هرز به کمتر از مرحله ۴ برگی، ارتفاع بوته کاهش یافت و بیشترین سطح برگ ذرت در لایه های بالاتر پوشش گیاهی آن بدست آمد. در تداخل تمام فصل، ضمن کاهش ارتفاع بوته ذرت بیشترین سطح برگ در آخرین لایه پوشش گیاهی این تیمار (۱-۵/۰ متری) مشاهده شد. به نظر می رسد که با کاهش طول دوره کنترل علف های هرز و افزایش فشار رقابت از سوی آنها، بیشترین سطح برگ ذرت در لایه های ۵/۱-۱ متری پوشش گیاهی مستقر می شود تا با سایه اندازی بر علف های هرز غلبه نموده و سطح برگ و در نتیجه عملکرد آن حفظ شود.

کلیدواژه ها:

Canopy layer ، Canopy structure ، Grain yield and Biologic yield ، Leaf Area Index ، Maize and Weed free period. ، ذرت ، ساختار پوشش گیاهی شاخص سطح برگ ، علف هرز ، عملکرد و لایه های پوشش گیاهی.