نسبت انسان با خدا در فلسفه دکارت و نقد آن از دیدگاه محمد حسین طباطبایی

بر اساس مبانی فلسفی دکارت، انسان موجودی خود بنیاد است که حقیقت آن نفس یا، همان فکر و اندیشه است. خدا نیز در این تحلیل، همان فکر محض است که در فلسفه وی، شان معرفت شناختی دارد و صرفا ضامن خلق و بقای قوانین مکانیکی عالم است و به تعبیری، خود آن قوانین و خود طبیعت است. انسان در این نظام مکانیکی، ماشینی است که صرفا روحی اضافه بر مصنوعات دارد و هم عرض سایر اشیاء، فقط مصنوع و مخلوق خداست. خدا آن را خلق و رها کرده است (مثل قوانین ثابت عالم)، انسان هم یک قانون از این جهان طبیعی و فاقد غایت است. بر اساس دیدگاه طباطبایی، انسان دکارتی، انسانی منسوخ و دور افتاده از هویت خویش است. یکی از بحث های مهم انسان شناسی در غرب، مخصوصا در دوران جدید، بحث حقیقت انسان و ارتباط آن با خدا به عنوان مبدا عالم و حقیقت مطلق است. پرسش اصلی این پژوهش، بررسی نسبت انسان با خدا در اندیشه و فلسفه دکارت و نقد دیدگاه وی با توجه به دیدگاه محمد حسین طباطبایی است.      

کلیدواژه ها:

دکارت ، طباطبایی ، انسان ، خودبنیادی ، خدا