تعیین مناسبترین تراکم بوته و تاریخ کاشت برای هیبرید جدید (CMS-۲۶ ´ R-۱۰۳) آفتابگردان (Helianthus annuus L.)

جهت ارزیابی مناسبترین تاریخ کشت و تراکم بوته و تاثیر آنها بر عملکرد و اجزای عملکرد هیبرید جدید (CMS–۲۶  R-۱۰۳) آفتابگردان آزمایشی به مدت دو سال (۱۳۸۴ و ۱۳۸۵) بصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در مزرعه موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا شد. تاریخ کاشت بعنوان عامل اصلی در چهار سطح به فاصله ۲۱ روز شامل ۱۹ اردیبهشت، ۹ خرداد،۳۰ خرداد و ۲۰ تیر و تراکم بوته بعنوان عامل فرعی در چهار سطح شامل۶, ۸ ،۱۰ و ۱۲ بوته در متر مربع در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که اثر سال بر هیچ یک از صفات اندازه گیری شده معنی دار نبود. در حالیکه اثر تاریخ کاشت بر تمامی صفات بجز شاخص بارآوری در سطح احتمال۱% معنی دار گردید. بیشترین عملکرد دانه از تاریخ کاشت اول (۱۹ اردیبهشت ماه) با ۳۵۴۰ گیلو گرم در هکتار بدست آمد. نتایج نشان دادند که اثر تراکم بوته بر تمامی صفات اندازه گیری شده بجز وزن هزار دانه و شاخص بارآوری در سطح احتمال۱% معنی دار بود. اثر متقابل تراکم بوته × تاریخ کاشت بر تعداد دانه پر در متر مربع، تعداد کل دانه در متر مربع، عملکرد دانه و وزن خشک نیز در سطح احتمال ۱% معنی دار گردید. بیشترین و کمترین عملکرد دانه به ترتیب از تاریخ کاشت ۱۹ اردیبهشت با تراکم ۱۲ بوته در متر مربع (۴۲۰۰ گیلوگرم در هکتار) و ۲۰ تیر با تراکم ۶ بوته در متر مربع (۱۴۳۰ گیلو گرم در هکتار) بدست آمد. در مجموع نتایج تحقیق حاضر نشان داد که تاریخ کشت در فاصله ۱۹ اردیبهشت تا ۹ خرداد با تراکم ۱۲ بوته در متر مربع مناسبترین تاریخ کشت و تراکم بوته برای بدست آوردن عملکرد مطلوب برای هیبرید جدید آفتابگردان ( (CMS-۲۶ ´ R-۱۰۳ می باشد.

کلیدواژه ها:

Sunflower ، Planting date ، Plant density ، Grain yield ، Yield components ، تاریخ کاشت ، تراکم بوته ، عملکرد دانه ، اجزاء عملکرد دانه و عملکرد روغن