اثر تراکم بوته و ارتفاع برش علوفه سبز بر روی عملکرد علوفه و دانه تریتیکاله در شرایط آب و هوایی اهواز

به منظور بررسی اثر تراکم بوته و ارتفاع برش بر روی عملکرد علوفه و دانه تریتیکاله آزمایشی در دو سال زراعی متوالی ۷۹-۱۳۷۸ و ۸۰-۱۳۷۹ به صورت کرت های خرد شده با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در مزرعه آزمایشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز اجرا گردید . در این آزمایش چهار نحوه برداشت علوفه شامل: برداشت علوفه از ارتفاع ۵ سانتی متری سطح زمین (C۱) ، ارتفاع ۱۰ سانتی متری از سطح زمین (C۲) ، ارتفاع ۱۵ سانتی متری از سطح زمین (C۳) و عدم برداشت علوفه سبز (C۴) در کرت های اصلی و تراکم های ۳۰۰ = D۱، = ۴۰۰ D،= ۵۰۰ D،= ۶۰۰ D بوته در مترمربع در کرت های فرعی قرار داده شدند. کلیه برداشت ها در شروع مرحله ساقه رفتن انجام گرفت. نتایج تجزیه مرکب داده های این تحقیق نشان داد که افزایش ارتفاع برداشت علوفه سبز اثر معنی داری در سطح ۱% در افزایش عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی، وزن هزار دانه، تعداد سنبله در مترمربع و تعداد دانه در سنبله و کاهش عملکرد علوفه سبز دارد . بیشترین عملکرد دانه به میزان ۸/۴۹۰ گرم در مترمربع متعلق به تیمار عدم برداشت علوفه(C۴) بود که با تیمار C۳ اختلاف معنی داری نداشت. کمترین عملکرد دانه به میزان ۱/۲۳۲ گرم در مترمربع مربوط به تیمار C۱ ( برداشت از ارتفاع cm ۵) بود . تاثیر تراکم بر عملکرد دانه معنی دار نبود. اثرات متقابل تراکم و برداشت علوفه بر عملکرد دانه نیز بسیار معنی دار بود و حداکثر عملکرد دانه از تراکم ۴۰۰ بوته و عدم برداشت علوفه (C۴D۲) با میانگین ۹/۵۰۰ گرم در مترمربع به دست آمد که با تیمارهای C۴ D۱ ، C۴ D۳ ، C۳ D۳ اختلاف معنی داری نشان نداد. ارتفاع برداشت علوفه اثر بسیار معنی داری بر عملکرد علوفه سبز گذاشت به طوری که با افزایش ارتفاع برداشت علوفه سبز، عملکرد علوفه سبز کاهش معنی داری داشت. تراکم بر عملکرد علوفه سبز اثر معنی داری نشان داد و با افزایش تراکم، عملکرد علوفه سبز به طور معنی داری افزایش یافت. نتایج دو ساله آزمایش نشان داد که تیمار C۳ D۳ نسبت به سایر تیمارها از برتری مناسبی در کشت دو منظوره تریتیکاله دارد.

کلیدواژه ها:

Triticale ، Cutting height ، Plant density ، Forage yield ، Grain yield ، تراکم بوته ، ارتفاع برش ، علوفه سبز ، عملکرد علوفه ، تریتیکاله ، عملکرد دانه.