بررسی تحلیلی اصل علیت بر مبنای وحدت شخصی وجود در حکمت متعالیه
- سال انتشار: 1382
- محل انتشار: فصلنامه پژوهشهای فلسفی کلامی، دوره: 4، شماره: 15
- کد COI اختصاصی: JR_PFK-4-15_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 135
نویسندگان
کارشناس ارشد فلسفه
عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس
چکیده
نظریه وحدت شخصی وجود به عنوان رای اخیر ملاصدرا در ساحت وجودشناختی بر بسیاری از مباحث فلسفه متعارف تاثیر بنیادین داشته است. این دیدگاه که طبق آن وجود حقیقی مختص به وجود حق تعالی است و ممکنات صرفا ظهور، نمود، شان و وصف آن به شمار می روند، نافی یکی از مهم ترین مبادی حکمت، یعنی اصل تحقق کثرت به حساب می آید. ملاصدرا که در دیدگاه تشکیک وجود، تحقق کثرت در عین وحدت را پذیرفته بود، بر تفسیر بسیاری از اصول فلسفی از جمله اصل علیت توان مند بود. با تغییر نظریه وجودشناختی وی و پذیرش دیدگاه وحدت شخصی وجود، امکان تبیین اصل علیت معهود فلسفی وجود نداشت و ملاصدرا ناچار شد در تبیین رابطه وجود حق با ظهورات و نمودهای آن به طرح نظریه تجلی که مولود عرفان اسلامی است، بپردازد. طبق این نظریه، وجود حق به واسطه وجود منبسط که به نحو تفصیلی دربرگیرنده همه ممکنات است، در مجالی و مظاهر مختلفی نمایان شده است.ملاصدرا با تغییر دیدگاه وجودشناختی، اصل علیت را به نظریه تجلی بازگرداند.این نظریه را می توان رویکردی عرفانی به اصل علیت تلقی کرد.کلیدواژه ها
فلسفه اسلامی, حکمت متعالیه, وجودشناختی, وحدت شخصی وجود, اصل علیت, نظریه تجلی, عرفان اسلامیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.