اثر فصل کاشت و تراکم بوته بر کارآیی مصرف آب در ارقام ولاین های مختلف گلرنگ (Carthamus tinctorious L.) *

این تحقیق به منظور بررسی تاثیر تراکم بوته بر کارآیی مصرف آب ژنوتیپهای مختلف گلرنگ در دو فصل کشت بهاره و تابستانه در منطقه اصفهان، در سال ۱۳۷۹ اجرا گردید. پنج ژنوتیپ گلرنگ شامل دو لاین برگزیده از توده محلی اصفهان و ارقام شناخته شده اراک ۲۸۱۱، ژیلا و کوسه در دو زمان کاشت بهاره(۱۵ فروردین) وتابستانه( ۱۵ تیرماه) و هر کدام در سه تراکم ۴۰، ۲۰ و ۱۳ بوته در مترمربع در قالب طرح آزمایشی کرتهای دوبار خرد شده بر پایه بلوکهای کامل تصادفی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که کارآیی مصرف آب در دو کشت بهاره و تابستانه در سطح احتمال ۱% با یکدیگر اختلاف معنیدار داشتند و کشت دوم از این نظر حدود ۱۷ درصد برتری داشت. اگر چه کشت تابستانه گلرنگ از نظر تولید دانه با، ۶/۴۷۴ کیلوگرم در هکتار عملکرد کمتری داشت، اما در مجموع به لحاظ کارایی مصرف آب به وضوح برتر از کشت بهاره بود . تاثیر تراکم بوته نیز بر کارایی مصرف آب بسیار معنیدار بود، به طوری که تراکم ۴۰ بوته در مترمربع با میانگین ۴۸۱/۰ کیلوگرم بر مترمکعب، بیشترین و تراکم ۱۳ بوته در مترمربع با میانگین ۳۰۸/۰ کیلوگرم بر مترمکعب ، کمترین کارآیی مصرف آب را به خود اختصاص دادند. در شرایط این مطالعه، افزایش محسوس در عملکرد دانه در جریان افزایش تراکم بوته عامل اصلی برتری در کارآیی مصرف آب شناخته شد. رقم اراک ۲۸۱۱ در کشت اول و لاین ۱ در کشت دوم از میان ژنوتیپهای مورد بررسی از کارآیی مصرف آب بیشتری برخوردار بودند.

کلیدواژه ها:

Safflower ، Growing season ، Plant density ، Water use efficiency ، گلرنگ ، فصل کاشت ، تراکم بوته و کارآیی مصرف آب.