حکم فقهی تحصیل معرفت بر کودکان ممیز پیش از بلوغ*

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: دوفصلنامه علمی مطالعات فقه تربیتی، دوره: 4، شماره: 8
  • کد COI اختصاصی: JR_MFT-4-8_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 225
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مصطفی همدانی

دانش آموخته حوزه علمیه قم (ma۱۳۵۷۷ma@gmail.com).

چکیده

گفتمان فقهی رایج معتقد است مکلفان، موضوع واجب و حرام هستند و انسان قبل از بلوغ تکلیفی ندارد. بدین‎سان کودکان به محض رسیدن به بلوغ، ناگهان با مجموعه‎ای از واجبات فقهی مواجه می‎شوند. از طرف دیگر، تکالیف و خصوصا مناسک دین نیز مبتنی بر بنیادهای معرفتی هستند که مهم‎ترین آنها معرفت خدای متعال است و همین مبنا به آن ظواهر معنا می‎دهد و اصولا اعمال عبادی از غیرمسلمان پذیرفته نمی شود. در اینجا پرسش مهمی که رخ می‎دهد این است که چه زمان معرفت خدای متعال بر کودک واجب است؟ اگر قبل از بلوغ واجب باشد با گفتمان یادشده در بی‎تکلیفی کودکان ناسازگار است و اگر پس از بلوغ باشد، لازم است تا مدتی کودک از تکالیف فقهی معاف شود که این هم با بخشی دیگر از آن گفتمان یعنی قطعیت تکالیف برای مکلفان درگیر است. برخی معتقدند: کسب معرفت بر کودکان ممیز قبل از بلوغ واجب است اما پژوهش فرارو با روش اسنادی اثبات کرده است که کودک قبل از بلوغ، تکلیفی برای کسب معرفت ندارد و وجوب عقلی آن نیز با حکم شرع که همان حدیث رفع باشد برداشته شده و ترک تکالیف تا زمان کسب معرفت نیز مشکلی از نظر قواعد فقه ندارد.

کلیدواژه ها

فقه کودک, کودک, کودک ممیز, وجوب عقلی, وجوب معرفت

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.