نفیسه جامی الاحمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی محیط زیست دانشگاه تهران
سعید گیتی پور - دانشیار دانشگاه تهران
معصومه علیمحمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی محیط زیست دانشگاه تهران
فاطمه محمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی محیط زیست دانشگاه تهران

خاک یکی از عوامل ارزشمند در محیط زیست بوده که نقش آن در سلامتی جوامع و افراد از اهمیت خاصی برخوردار می باشد. سیستم های محصور کننده یکی از مؤثرترین گزینه های پاکسازی برای مدیریت آلودگی در لایه های زیر سطحی خاک می باشند و برای جلوگیری از انتشار آلودگی به محیط زیست مورد استفاده قرار می گیرند. فاکتورهای مهم مربوط به محوطه که بر انتخاب سیستم مناسب برای محصور نمودن آلودگی تأثیر می گذارند عبارتند از: 1) عمقی که قرار است سیستم مورد نظر در آن اجرا شود، 2) نفوذپذیری مورد نیاز، 3) توپوگرافی محوطه، 4) دسترسی به محوطه ی آلوده و فضای موجود جهت انجام عملیات اجرایی، 5) محدودیت های ژئوتکنیکی، 6) ویژگی های خاک منطقه، 7) ویژگی های لایه ی کم تراوا، 8) موضوعات مربوط به سازگاری آلاینده با مواد مورد استفاده در سیستم و 9) هزینه.مواد مختلف مورد استفاده در این سیستم ها عبارتند از: خاکهای رسی، اکسیدها و مواد معدنی ، غشاهای پلیمری، لاینرهای ژئوسینتتیک رسی (GCL)، سایر مواد و ترکیبات. مواد جدیدی نیز ابداع می شوند که می توانند به عنوان افزودنی در بهبود سیستم های محصور کننده مورد استفاده قرار بگیرند. استفاده از این سیستم ها در سراسر دنیا معمول می باشد.برای نمونه، خاک یک محوطه ی صنعتی در لندن آلوده به فلزات سنگین و مواد آلی بوده است. در ساخت سیستم مورد نظر برای این سایت از بنتونایت به صورت یک دیوار جداکننده استفاده شد. بنتونایت مورد استفاده یک رس اصلاح شده بود که برای حذف فلزات سنگین و آلاینده های آلی و غیرآلی از خاک و آبی که از درون دیوار جداکننده عبور میکرد طراحی شده بود.. در نمونه ای دیگر، یک مانع واکنشی نفوذپذیر(PRB) در مجارستان اجرا شد و برای تصفیه ی آب زیرزمینی آلوده به اورانیوم مورد استفاده قرار گرفت. این PRB عبارت بود از یک ترانشه که با Fe0 پر شده بود. غلظت اورانیوم، بعد از عبور از این مانع واکنشی بیش 90% کاهش یافت .

آلودگی محیط زیست ، سیستم های محصور کننده، لاینرهای ژئوسینتتیک رسی، ژئوممبرین، مکانیزم های تخریب مواد