پرویز باقری - دانشیار گروه حقوق دانشگاه ایلام
محمد رضا رضوان طلب - دانشیار دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران
عبدالجبار زرگوش نسب - دانشیاردانشکده فقه و حقوق، دانشگاه ایلام

در نگرش اسلامی، حقوق عامه مردم از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به گونه ای که در مقام تعارض بین حق الله و حق الناس، حق الناس را مقدم بر حق الله می داند.احکام فقهی و حقوقی اسلام نیز بر صیانت از حقوق مردم تاکید می نماید. مضافا آن که اضرار به عموم افراد موجب ضمانت و جبران خسارت می گردد. فرهنگ شهر نشینی و سکونت در آپارتمان به جای توصیه به همبستگی و صمیمیت برای حفظ حقوق مشترک، بر هم گریزی و مفارقت برای پرهیز از تعارض منافع مبتنی بوده و در تبیین خسارتهایی که در مجاورت و هم نشینی متوجه همسایگان می شود، مصادیق ناچیز و کم اهمیت مورد توجه واقع شده و مسایل و زیانهای مهمتر مغفول مانده است. بدون شک نگهداری حیوانات در آپاتمان موجب انتشار ویروس هایی می شود که زیان آن محدود به آپارتمان محل اقامت نبوده و ممکن است اکثر همسایگان از آن متضرر گردند. مقاله حاضر تلاش می نماید تا به مدد روش تحلیلی-توصیفی، ضمانتهای فقهی-حقوقی دارندگان حیوانات در فضای آپارتمان را با توسل به قوانین اساسی، لایحه سازمان محیط زیست و طرحهای نمایندگان مجلس در خصوص موضوع و قواعد فقهی همجون لاضررو تسبیب را مورد مداقه قرار داده و پیشنهادهایی بر تصحیح و تکمیل قوانین و مقررات موضوعه ارایه نماید.

حق الله, حق الناس, آپارتمان نشینی, حقوق همسایگان, قاعده لاضرر و تسبیب