فرزانه بسکابادی - کارشناسی ارشد، زمین شناسی مهندسی، دانشگاه خوارزمی ، تهران
محمدرضا آصف - دانشیار و عضو هیئت علمی، گروه زمین شناسی کاربردی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی، تهران
محمدرضا حدادطهرانی - دانشجوی دکتری، گروه زمین شناسی، دانشگاه خوارزمی، تهران

در این پژوهش، به منظور تعیین پارامترهای ژئومکانیکی تونل سر در ورودی سد پایین سیاه بیشه، از دوروش تجربی و عددی استفاده شده است. برای بررسی دقیق توده سنگهای مسیر تونل، طول مسیر به سه واحد سنگی تقسیم شد و برای هر واحد تحلیل پایداری به هر دو روش تجربی و عددی انجام گردید. در روش تجربی از سیستم طبقه بندی ژئومکانیکی توده سنگ (RMR)، شاخص کیفی تونل زنی (Q)، شاخص توده سنگ (RMi) و شاخص مقاومت زمین شناختی (GSI) جهت ارزیابی کیفیت توده سنگهای مسیر تونل استفاده شده است. بر این اساس، واحدهای سنگی مسیر تونل، در رده خوب تا ضعیف قرار گرفته اند. در روش عددی از روش اجزای محدود (نرم افزار (Phase۲ v۷.۰۰ استفاده شده است. همچنین پارامترهای ژئومکانیکی توده سنگ با استفاده از معیار هوک و براون (نرم افزار (RocLab تعیین شده است. مدلسازی عددی با نرم افزار Phase۲ نشان داد که به دلیل ناپایداری و زیاد بودن قطر تونل، در حفاری یک مرحله ای به دلیل جابجایی های بیش از حد مجاز، امکانپذیر نیست. لذا پیشنهاد شد که حفاری در دو مرحله ابتدا حفر طاق و سپس پاطاق صورت گیرد. در نهایت با بررسیهای صورت گرفته در روشهای تجربی و عددی، سیستم نگهداری مناسب طراحی و پیشنهاد گردید.

پارامترهای ژئومکانیکی سیستم نگهدارنده روش تجربی روش عددی phase۲ نرم افزار