سیما،جبرئیل، منطق الطیر، الهی نامه، مصیبت نامه

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: یازدهمین کنفرانس بین المللی مطالعات زبان،ادبیات، فرهنگ و تاریخ
  • کد COI اختصاصی: LLCSCONF11_024
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 142
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید امیرحسین مرتضائی

دکتری زبان و ادبیات فارسی، مدرس دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

جدال عقل و عشق از بنمایه های اساسی شعر کلاسیک فارسی به خصوص غزل فارسیست. در عاشقانه های شعر فارسی و نیز آثار عرفانی عقل و عشق موضوع بحث قرار گرفته اند. در میان تمام آثار کلاسیک ادبیات فارسی، برجسته ترین اثری که در آن عقل و عشق جمع آمده اند، دیوان حافظ است. در این مقاله کوشیده ایم جایگاه عقل و عشق را در دیوان خواجە شیراز تبیین کنیم. ابتدا به تعریف واژگانی و اصطلاحی دو واژە عقل و عشق پرداختیم. سپس عقل و عشق را در فلسفه و عرفان به اختصار توضیح دادیم. پس از آن واژگان عقل و عشق و واژه هایی که بر این دو دلالت دارند گزینش شدند و بعد به سراغ تمامی غزل های دیوان حافظ رفتیم و انواع کاربرد این واژه های را در غزل ها بررسی کردیم و در قالب نمودار نشان دادیم. ویژگی های عقل در دیوان حافظ را از دو چشم انداز اساسی یعنی عرفان و فلسفه برشمردیم و صفات اصلی این دو نوع عقل را بیان کردیم.انواع عشق و همچنین نسبت عشق با سایر موضوعها نظیر عیش ظاهری و تصوف بررسی شد. در نهایت بسامد کاربرد عقل و عشق را با یکدیگر مقایسه کردیم و مشخص گردید بسامد کاربرد عشق اختلافی قابل توجه با عقل دارد.

کلیدواژه ها

عشق، عقل، دیوان حافظ، عرفان، فلسفه

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.