تاثیر شیوع همه گیری کووید-۱۹ بر خدمات کتابخانه های دانشگاهی و موانع ارائه خدمات: کتابخانه های مرکزی دانشگاه های سطح یک کشور

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی، دوره: 12، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_LIRJ-12-1_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 229
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

اعظم نجفقلی نژاد

دکترای علم اطلاعات و دانش شناسی، عضو هیئت علمی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران

صدیقه شاکری

کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی، کارشناس مرجع مجازی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران

چکیده

مقدمه: هدف این مطالعه بررسی تاثیر شیوع بیماری همه گیر کووید-۱۹ بر خدمات کتابخانه های مرکزی دانشگاه های سطح یک کشور و نیز موانع پیش روی آنها بود.روش شناسی: پژوهش حاضر کیفی است و جمع آوری داده ها از طریق مصاحبه تلفنی و آنلاین با مدیران کتابخانه های مرکزی یا معاونان سیزده کتابخانه دانشگاهی سطح یک کشور انجام شد. مصاحبه ها با نرم افزار کال ایکس ضبط گردید. محتوای مصاحبه ها با استفاده از نرم افزار مکس کیودا تجزیه وتحلیل و کدگذاری شد و تعداد ۱۲۰ کد اولیه شناسایی شد که به تاثیرات و موانع کووید-۱۹ پرداخته بودند.یافته ها: تقریبا همه کتابخانه های مرکزی دانشگاه های مورد مطالعه، خدمات حضوری خود را در دوره شیوع کووید-۱۹ محدود کرده و سعی در افزایش خدمات دیجیتال و از راه دور داشتند. بحث سرعت پایین اینترنت و پهنای باند از جمله مشکلات عمده ای بود که ارائه خدمات غیرحضوری در کتابخانه ها را با مشکل مواجه می کرد. از دیگر موانع مهم می توان به مسئله مالکیت معنوی آثار فارسی و نبود چارچوب مشخص برای بهره برداری از فرمت دیجیتال این منابع در سطح کلان کشور، مشکلات بودجه، نبود پروتکل های مشخص جهت ارسال پستی منابع فیزیکی و ... اشاره نمود.نتیجه گیری: تبدیل به فرصت شدن کووید-۱۹، نهادینه شدن دورکاری برای سازمان ها، تسهیل فرایند بوروکراسی خریدهای ضروری کتابخانه ، پذیرش تغییر و ... از جمله موارد متاثر از شیوع بیماری همه گیر کووید-۱۹ بر خدمات کتابخانه های دانشگاهی مورد مطالعه بود.

کلیدواژه ها

کووید-۱۹, کتابخانه های مرکزی, کتابخانه های دانشگاهی, خدمات کتابخانه , خدمات غیرحضوری

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.