مقایسه تطبیقی مفهوم حق در مکتب پوزیتیویسم حقوقی و مکتب حقوقی اسلام
- سال انتشار: 1397
- محل انتشار: دوفصلنامه حقوق بشر و شهروندی، دوره: 3، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_JHCR-3-2_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 153
نویسندگان
دانشجوی دکتری حقوق عمومی، دانشگاه امام صادق علیه السلام، تهران، ایران.
چکیده
گسترش روزافزون تجربهگرایی، علوم اجتماعی از جمله حقوق را نیز متاثر ساخته و مکتب پوزیتیویسم حقوقی را پدید آورده است. بر اساس پوزیتیویسم حقوقی کلیه مفاهیم اعم از حقوق و تکالیف قانونی الزاما باید از فیلتر تحقیقپذیری عبور داده شوند. این اندیشه میخواهد از حقوق، علمی همانند علوم طبیعی بسازد و در مقابل مکاتب حقوقی الهی ریشه در وحی داشته و مبانی معرفت شناختی کاملا متفاوتی دارند. محوریترین مفهوم در حال تغییر و تحول در عالم حقوق مفهوم «حق» است. این نوشتار میکوشد به روش توصیفی و تحلیلی به مقایسه تطبیقی مفهوم حق در دو مکتب پوزیتیویسم حقوقی و مکتب حقوقی اسلام بپردازد. به نظر می رسد پوزیتیویسم حقوقی و اسلام در محورهای منشا و خاستگاه حق، نسبت حق با ارزش های اخلاقی و فراقانونی و گستره و مصادیق حق تفاوت های جدی و بعضا متعارضی در خصوص مفهوم مذکور وجود دارد. در پوزیتیویسم حق، در واقع همان قانون موضوعه است، ولی در اسلام قانون موضوعه باید بر اساس حق باشد. پوزیتیویستها قائل به تفکیک ارزشهای اخلاقی از قوانین بوده، ولی در اسلام قوانین اعتبار خود را از ارزشهای اخلاقی بر مبنای شرع میگیرند و گستره حقها در رویکرد اسلامی گسترده تر از رویکرد پوزیتیویستی است و شامل حق های معنوی و الهی نیز میشوند.کلیدواژه ها
مفهوم حق, پوزیتیویسم حقوقی, مکتب حقوقی اسلام, خاستگاه حق, اخلاقاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.