تناظر معنایی بین دو زوج واژه عام و سنه در قرآن (بر مبنای هم معنایی نسبی)

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 79

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_QUIHCS-4-4_004

تاریخ نمایه سازی: 16 تیر 1401

چکیده مقاله:

کلمات «سنهو عام» که هر دو در قرآن استعمال شده اند، در ابتدای امر هم معنا تلقی می شوند. این نوشتار به دنبال پاسخگویی به وجوه معنایی این دو زوج واژه در آیات قرآن کریم است. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی، صورت گرفته است. با مراجعه و دقت در کتاب های لغوی و بافت تاریخی آیات، روشن شد این دو زوج واژه هر کدام فی ذاته در قرآن در سه وجه معنایی به کار رفته است. وجه اشتراک آنها در مدلول حقیقی(گاه شماری قمری)، و مدلول مجازی(زمان) است. و تمایز معنایی آنها در این است که «سنه» برای گاه شماری قمری و شمسی هر دو اطلاق شده و اعم از کلمه « عام» است که تنها برای گاه شماری قمری استفاده شده است، همچنین این دو واژه مطابق کاربردشان در برخی آیات، در یکی از وجوه معنایی آنها با یکدیگر در تضاد هستند. «سنه» برای سالی به کار رفته، که در آن خشکسالی، حوادث سخت و ابتلاءات سخت الهی رخ داده است، اما «عام» برای سالی استعمال شده، که در آن ترسالی، فراوانی نعمت و آسایش در زندگی وجود داشته است.

نویسندگان

نسیم عربی

استادیار گروه علوم قرآن و ادبیات عربی، دانشگاه مذاهب اسلامی، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریمآلوسی، محمود بن عبد الله(۱۴۱۵ه): روح المعانی فی تفسیر ...
  • ابن عاشور، محمد طاهر(۱۴۲۰ه): تفسیر التحریر و التنویر، بیروت، چاپ ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم(۱۴۱۴ه): لسان­العرب، بیروت، دار صادر ...
  • ازهری، محمد بن حسین(۱۴۲۱ه): تهذیب اللغه، بیروت، دار احیاء التراث ...
  • ابو­حیان، محمد بن یوسف(۱۴۲۰ه): البحر المحیط فی التفسیر، بیروت، دار ...
  • ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد(۱۳۵۲ش): آثار­الباقیه، ترجمه ی اکبر دانا ...
  • ، محمد بن احمد(۱۴۲۲ه): القانون المسعودی، بیروت، دار الکتب العلمیه ...
  • ابوالفتوح رازی، حسین بن علی(۱۴۰۸ه): روض الجنان و روح الجنان ...
  • ایجی، محمد عبد الرحمن(۱۴۲۴ه): جامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، ...
  • ینت­الشاطئ، عایشه(۱۳۷۶ش): اعجاز بیانی قرآن، ترجمه حسین صابری، تهران، انتشارت ...
  • بقاعی، ابراهیم بن عمر(۱۴۳۷ه): نظم الدرر فی تناسب الآیات و ...
  • پالمر، فرانک(۱۳۸۷ش): نگاهی تازه به معناشناسی، ترجمه کوروش صفوی، تهران، ...
  • ثعالبی، عبد الرحمن بن محمد(۱۴۱۸ه): تفسیر الثعالبی، بیروت، دار احیاء ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد(۱۴۱۲ه): مفردات الفاظ القرآن، بیروت، دار ...
  • زبیدی، محمد بن محمد مرتضی(بی­تا): تاج العروس ، بیروت، دار ...
  • زجاج، ابراهیم بن سری(بی­تا): معانی القرآن و اعرابه، بیروت، عالم ...
  • زمخشری، محمود بن عمر(۱۴۰۷ه): تفسیر الکشاف، بیروت، دار الکتاب العربی، ...
  • شحیلات، علی و عبد­العزیز الیاس حمدانی(۱۹۷۱م): مختصر تاریخ العراق القدیم، ...
  • صنعتی­زاده، همایون(۱۳۸۴ش): علم در ایران و شرق باستان، ایران، انتشارت ...
  • طباطبایی، محمد حسین(۱۳۹۰ش): المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، موسسه الاعلمی ...
  • طبرسی، فضل بن حسن(۱۴۱۲ه): تفسیر جوامع­الجامع، ایران-قم، نشر حوزه علمیه ...
  • (۱۳۷۲ش): مجمع­البیان فی تفسیر القرآن، ایران، ناصر خسرو، چاپ سوم ...
  • طریحی، فخر­الدین بن محمد(بی تا): مجمع­البحرین، تهران، نشر مرتضوی ...
  • عبد­التواب، رمضان(۱۳۶۷): مباحثی در فقه­اللغه و زبان­شناسی عربی، ترجمه حمید ...
  • عسکری، حسن بن عبدالله(۱۴۰۰ه): الفروق فی­اللغه، بیروت، دار آفاق الجدیده ...
  • علی، جواد(۱۴۲۲ه): المفصل فی­تاریخ­العرب قبل­الاسلام، بیروت، دار الساقی، چاپ چهارم ...
  • فخر رازی، محمد بن عمر(۱۴۲۰ه): التفسیر الکبیر، بیروت، دار احیاء ...
  • فراهیدی، خلیل احمد(۱۴۰۹ه): کتاب­العین، ایران-قم، نشر هجرت ...
  • فیروزآبادی، محمد بن یعقوب(۱۴۱۵ه): القاموس المحیط، بیروت، دار الکتب العلمیه ...
  • فیومی، احمد بن محمد(بی­تا): المصباح المنیر، ایران-قم، موسسه دار الهجره ...
  • قاسملو، فرید (۱۳۷۴): نگاهی به روند ایجاد و تکمیل تقویم(از ...
  • قطب، سید(۱۴۲۵ه)، فی ظلال­القرآن، بیروت، دار الشروق، چاپ سی پنجم ...
  • مجلسی، محمد باقر بن محمد تقی(۱۴۰۳ه): بحار­الانوار، بیروت، دار احیاء ...
  • مرزوقی اصفهانی، اجمد بن محمد بن حسن(۱۴۱۷ه): الازمنه و الامکنه، ...
  • مکوندی، لیلا و همکاران(۱۳۹۸ش): گاه­شماری محلی و چگونگی تطبیق آنها ...
  • نمایش کامل مراجع