شهرام کریمی گوغری - استادیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان.
رسول اسدی - عضو استعدادهای درخشان باشگاه پژوهشگران و نخبگان جوان دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان.
مهدیه ساعی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان.

افزایش روزافزون جمعیت، بهره­برداری بهینه از منابع آب به ویژه در بخش کشاورزی را ضروری ساخته است. به­منظور ارزیابی فنی و اقتصادی سیستم­های آبیاری شیاری و قطره­ای در کشت پنبه، آزمایشی بر پایه طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار، در سال زراعی ۱۳۸۹ به اجرا درآمد. در این تحقیق عامل اصلی شامل سه مقدار آب (۱۰۰% ،  ۸۰% و ۶۰% نیاز آبی)  و عامل فرعی شامل دو روش آبیاری (آبیاری شیاری و آبیاری قطرهای) بودند. نتایج نشان داد که میزان عملکرد، بهره­وری آب مصرفی، وزن غوزه و و تعداد غوزه در بوته در سیستم آبیاری قطره­ای به ترتیب به میزان ۸، ۴۴، ۱۵ و ۳۳ درصد نسبت به سیستم آبیاری شیاری افزایش داشت و میزان آب مصرفی ۴۰ درصد کاهش یافت. همچنین مقایسه دو تیمار ۱۰۰ و ۸۰ درصد نیاز آبی نشان داد که تیمار ۱۰۰ درصد نیاز آبی از افزایش ۶/۱ درصدی عملکرد، ۹ درصدی تعداد غوزه در بوته و ۶/۳ درصدی وزن غوزه نسبت به تیمار ۸۰ درصد نیاز آبی برخوردار بود و از طرفی افزایش ۱۸ درصد بهره­وری آب و صرفه جویی ۱۹۰۰ مترمکعب آب (۱۹ درصد آب مصرفی) در هکتار از نقاط قوت تیمار ۸۰ درصد نیاز آبی بود. بهره­وری اقتصادی نیز نشان داد که تیمار ۸۰ درصد نیاز آبی اعمال شده در سیستم آبیاری قطره­ای از بهترین جایگاه برخوردار است. لذا برای افزایش سود کشاورزان و استفاده بهینه از منابع آب، به­نظر می­رسد اعمال ۲۰ درصد کم­آبیاری نسبت به تامین نیاز کامل آبی گیاه می تواند بسیار سودمند باشد.

Polymorphism